Antologia
Manuel Bandeira

euskaratzailea: Joseba Sarrionandia
Pamiela, 1999

 

RECIFE GOGOAN

 

Recife

Ez Ameriketako Venezia

Ez Sartalde Indietako ontzijabeen Maurisstad

Ez merkatuen Recife

Ezta geroago maitatzen ikasi nuen Recife — iraultza

                                                libertarioen Recife

Baizik eta historiarik eta literaturarik gabeko Recife

Besterik gabeko Recife

Ene umedenborako Recife

 

A Uniao kalea non xikote-keimadotara jolasten bainintzen

                                            eta doina Aninha Viegasen

                                            etxeko kristalak apurtzera

Totônio Rodrigues oso zaharra zen eta antiojuak sudur

                                                puntan jartzen zituen

Afalondoan familiak kale bazterrera irteten ziren aulkiekin

                      esamesekin maiteminekin barre algarekin

Kale erdian jolasten ginen.

Haurrek oihu egiten zuten:

 

                Erbia irten

                Ez irten!

 

Harantzago neskatoen abots lehunen polifonia:

                  Larrosadia emaidazu larrosa

                  Krabelina emaidazu pinpirina

 

(Larrosa haietarik zenbat

Hil ote dira pinpintzean...)

 

Bat-batean

                        gauaren luzeretan

                                                            kanpai bat

 

Pertsona nagusi batek esaten zuen:

Sua Santo Antonion!

Beste batek kontraesaten zuen: Sao José!

 

Totônio Rodriguesek beti zuen Sao Josen zela.

Gizonak sonbreirua jantzi eta zigarroa errez joaten ziren

Eta ni haurra nintzelako ernegatzen nintzen sua ikustera

                                                        joan ezin nuelako

 

A Uniáo kalea...

Ze ederrak ziren ene umedenborako kaleen izenak

Rua do Sol

(Susmoa dut gaur egun Dr. Urlia Ezdakitnongo deituko dela)

Etxe ostean Saudadearen kalea zegoen

                              ... zigarroak ezkutuan erretzen zirenekoa

 

Alde haretan Rua da Aurorako moila zegoen...

                            ... arrainketa ezkutuan egiten zenekoa

Capiberibe

— Capibaribe

Han hurrin Caxangáko sertaotxoa

Lastozko bainugelak

Egun batez neska bat biluz biluzik ikusi nuen bainuan

Harrituta geratu nintzen bihotza punpaka

Bera barreka hasi zen

                                          Ene lehen liluraldia izan zen

 

Uholdea! Uholdeak! Lokatza idi hila zuhaitzak triskantzak

                                                        zirimolak irentsiak

Eta trenbidearen zubiko hagen azpian kaboklo

          bildurgabeak platano enborren gainean

 

Bederatzihurrenak

                Zaldiketak

Ni neskaren altzoan etzun nintzen eta bera ilea laztantzen

                                                                hasi zitzaidan

Capiberibe

— Capibaribe

 

A Uniáo kalea zeinetik platanoen andere beltza arratsaldero

                                                                  pasatzen zen

                      Itsasbazterreko painu txal ikusgarriarekin

Eta kaina zati eta kakauete saltzailea kakaueteak erreak ezik

                                                                            egosiak

Pregoi guziak oroitzen ditut:

                      Arraultza fresko eta merkeak

                      Hamar arraultza erreal baten

Aspaldian izan zen...

Bizitza ez zitzaidan heltzen ez egunkari ez liburuetatik

Herriaren ahotik herriaren mintzaira erratutik zetorren

Herriaren zinezko mintzaira

Ezen eta bera da Brasilgo portugesa gustora hitz egiten duena

                Guk

                joskera lusitanoa

                imitatzen

                dugun artean

 

Bizitza nik ondo ulertzen ez nuen gauza pilo batekin

Non zeuden ez nekien lurraldeak

 

Recife...

                  A Uniáo kalea...

                                              Ene aitonaren etxea...

 

Ez nuen uste hura inoiz amaituko zenik!

Han denak eternitate kutsua zuen

 

Recife...

                  Ene aitona hila.

 

Recife hila, Recife ona, Recife brasildarra ene aitonaren

                                                            etxea bezala.

 

Antologia
Manuel Bandeira

euskaratzailea: Joseba Sarrionandia
Pamiela, 1999