Strindberg, August. Suediar idazlea (Estokolmo, 1849 - Estokolmo, 1912). Suediako antzerkigile goren honen obrak -autobiografikoa hein handi batean- bizitza konplikatu eta grinatsu bat erakusten du. 1867an Uppsala-ko unibertsitatean filologia eta medikuntza ikasten hasi zen eta aldi berean behin-behineko zenbait lanbidetan ihardun zuen. Tjänstekvinnans son (1886, Neskamearen semea) izenburuko obran bere haurtzaroa, gaztaroa eta bilakabide intelektuala deskribatu zituen. n Guztira, 70 drama inguru, dozenatik gora eleberri eta saiakera, narrazio labur zein poema anitz idatzi zituen. Lehen aldian naturalismoaren bidetik idatzi zuen, beti ere bere subjetibismoa nabarmentzen zuela: Röda rummet (1879, Gela gorria) eleberria; Giftas I-II (1884, Ezkonduak I-II) narrazio laburrak eta, batez ere, antzerki obrak: Fadren (1882, Aita); Fröken Julie (1888, Julia andereñoa); Fordringsägare (1888, Hartzekodunak). Bestalde, Mäster Olof (1872, Olof Maisua) antzerkiarekin hasitako jenero historikoa berriro ukitu zuen beste zenbait obratan, hala nola Gustav Vasa, Eric (biak 1899koak); Dödsdansen (1900, Herioaren dantza). Bigarren aldian mistizismoaz eta okultismoaz kezkaturik idatzi zuen: Ett drömspel (1901, Loa). Azkeneko aldian Teatro Intimoa izenekoa sorturik, kamera teatroa landu zuen: Ovader (Ekaitza), Pelikanen (Pelikanoa) Spöksonaten (Espektruen dantza), 1907koak denak. Strindberg-en antzerkiak pentsamolde ezberdinen eragina du: Kierkegaard, Nietzsche, sozialismo erromantikoa, ateismoa lehenbizi, mistizismoa gero. Alabaina, edozer gai ukitzen duela, autorearen ni propioaren alderdia nagusi agertzen da beti. Jokaeraren aztertzailea da; subkontzientearen arazoei begira dago beti, gizakien arteko inkomunikazioaren testigantza emanez. Strindbergen obra dramaturgia modernoaren iturrietako bat da.

[Idazleari buruzko informazio gehiago]

Rhys, Jean. Antilletako eleberrigilea, ingelesez idazten zuena (Roseau, Dominika, Haizaldeko uhartea, 1894 - Exeter, Devon, Ingalaterra, 1979). Oinarrizko ikasketak Dominikan egin ondoren 1910. urtean Ingalaterrara joan eta Arte Dramatikoko ikasketak egin zituen. Parisen, Londresen eta Vienan bizi izan zen hurrengo urteetan eta 1927. urtean eman zuen argitara lehen eleberria: The Left Bank (Ezkerraldea). Bi eleberri autobiografiko idatzi zituen ondoren: After Leaving Mr. Mackenzie (1931, Mackenzie jauna utzi eta gero) eta Good Morning, Midnight (1939, Egunon, gauerdia). Hogei urtetik gora eman zuen idatzi gabe eta XIX. mendeko Antilletako emakumeen arazoetan oinarritutako Wide Sagarsso Sea (Sagarzoen itsaso zabala) eleberria plazaratu zuen 1966an. Aipagarriak dira, halaber, Tigers Are Better Looking (1968, Ederragoak dira tigreak) eta Smile Please (1979, Egizu irribarre, arren) eleberriak.

[Idazleari buruzko informazio gehiago]

[Idazleari buruzko informazioa]

[Idazleari buruzko informazioa]