1850-02-08 / 1904-08-22
Kate Chopin
jaio zen duela 173 urte
Ekaitza eta beste 34 ipuin
itzul.: Joxe Mari Berasategi
Igela / Erein, 2022
1888-02-08 / 1970-06-02
Giuseppe Ungaretti
jaio zen duela 135 urte
Ungaretti, Giuseppe. Poeta italiarra (Alexandria, Egipto, 1888 - Milan, 1970). Ikasketak Frantzian egin zituen, eta literaturako irakasle izan zen Brasilgo Sao Paulo unibertsitatean (1937). Popolo d´Italia eta Gazzetta del popolo egunkarietan idatzi zuen. Frantziako dekadentismoaren eragina (Rimbaud, Mallarmé, Valéry, eta abar) nabari da bere obretan, eta haren ondorioz Italian sortu zen hermetismoaren aintzindaria izan zen. Obra nagusiak: Il porto sepolto (1916, Lurperatutako portua), Allegria (1931, Poza, Gil Berak 1992an euskaratua), Sentimento del tempo (1933, Denboraren sentimentua), Il dolore (1947, Oinazea), La terra promessa (1950, Agindutako lurra), Un grido e paesaggi (1952, Oihu bat eta ikuspegi batzuk). Saiakera bilduma bat: Il deserto e dopo (Basamortua eta gero) egin zuen, halaber. Shakespeare, Luis de Góngora, Stéphane Mallarmé eta William Blake-ren obra batzuk italierara itzuli zituen.
1828-02-08 / 1905-03-24
Jules Verne
jaio zen duela 195 urte
Verne, Jules. Idazle frantsesa (Nantes, 1828 - Amiens, 1905). Zuzenbide ikasketak hasi zituen Parisen baina bertan behera utzi eta dramak idazteari ekin zion; hartan ordea ez zuen arrakasta handirik lortu. 1863an, Magasin d'Éducation et de Récreation aldizkarian Voyages extraordinaires, Cinq Semaines en ballon (Bost aste globoz) fikziozko obra idatzi zuen, sekulako arrakasta lortu zuena. 1872an Amiensen hartu zuen bizilekua eta fikziozko bidaietan oinarritutako beste lau obra kaleratu zituen: Le Voyage au centre de la Terre (1864, Lurraren erdirainoko bidaia), De la Terre à la Lune (1865, Lurretik Ilargira), Vingt mille lieues sous les mers (1873, Hogei mila legoa itsaspean) eta L'île mystérieuse (1874, Misteriozko uhartea). Vernek ondorengo urteetako aurrerapen zientifiko ugari iragarri zituen bere lanetan (itsaspekoa, telebista, espaziorako bidaiak), eta zientzia fikzioaren aitatzat hartua da horregatik. 1873an, kapituluz kapitulu, Tour du monde en quatre-vingt jours (1873, Munduari ingurua 80 egunetan) maisu lana argitaratzen hasi zen, Le Temps agerkarian. Vernek gazteentzat ezezik helduentzat ere idatzi zuen: Edgar Allan Poeren omenezko Le Sphinx des glaces (1897, Izotzetako esfingea), Hier et demain (1910, Atzo eta bihar) eta L'étonnante aventure de la mision Barsac (1920, Barsac misioko balentriak).
Kazetari amerikar baten egunaldia 2889an
itzul.: Alberto Barandiaran
Denonartean, 2016
Mikel Strogoff
itzul.: Karlos Zabala
Elkar, 2014
Urrezko biblioteka
1907-03-24 / 1996-02-08
Lidia Txukovskaia
hil zen duela 27 urte
Haurrek hitza
itzul.: Josu Zabaleta
Katakrak, 2022
Urpean murgildu
itzul.: Josu Zabaleta
Katakrak, 2021
1935-02-08 / 2000-12-05
Daniel Zimmermann
jaio zen duela 88 urte
Frantziako beste gazte asko bezala, Algeriako gerlan ibili behar izan zuen. Gerlan, idatzi egiten zuen, ikusitakoa oharretan hartuz. Komunista zela jakina zen. Egunkaria ebatsi eta jipoitu egin zuten bere zekzioko azpi-ofizialek. Ipuin-kronika gisa publikatu zituen 80 ariketa eremu debekatuan hark auzia ekarri zion "armada iraintzeagatik", eta bere alderdiak ere kritikatu egin zuen "jarrera indibidualistagatik". Eremu debekatuen ildoan, Eguneroko arrazakeriaren berriak argitaratu zuen 1996an. Bitartean, hainbat ipuin eta nobela. Pedagogo bezala, ikerketez gain, haur literaturako lehen testu modernotzat hartzen dena idatzi zuen. Ama, poloniar judua, Varsobiako ghettotik ihesi, Bruselan aurrena eta gero Altsazian kokatu zen, CGT sindikatuko liberatu batekin. Alderdi Komunistaren ideietan eta beharretan hazi zen Daniel.
1863-11-18 / 1920-02-08
Richard Dehmel
hil zen duela 103 urte
1911-02-08 / 1979-10-06
Elizabeth Bishop
jaio zen duela 112 urte
Otsailak 08: Annie Ernaux Gertakizuna Elorrion
Otsailak 09: Irene Sola Nik kantatu eta dantza egiten du mendiak Aretxabaletan
Puta zikinak
Juno Mac / Molly Smith
itzul.: Amaia Astobiza
Irati Majuelo
Winesburg, Ohio
Sherwood Anderson
itzul.: Joannes Jauregi
Nagore Fernandez
Suite frantsesa (bertsio argitaragabea)
Irene Nemirovski
itzul.: Mikel Garmendia / Joxe Mari Berasategi
Asier Urkiza
Poesia kaiera
Federico Garcia Lorca
itzul.: Juan Luis Zabala
Nagore Fernandez
Soniexka
Ludmila Ulitskaia
itzul.: Josu Zabaleta
Ibon Ega?a
Ethan Frome
Edith Wharton
itzul.: Miren Arratibel / Aintzane Atela
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Atsoa
Victor Catala
itzul.: Sagastibeltza
Nagore Fernandez
Borrokalari transgeneroak
Leslie Feinberg
itzul.: Fermintxo Zabaltza
Amaia Alvarez Uria
Kale gorriko umeak
Pier Paolo Pasolini
itzul.: Fernando Rey
Ibai Atutxa Orde?ana
Hamahiru ipuin
Luisa Carnes
itzul.: Danele Sarriugarte
Asier Urkiza
2023 Otsaila
2023 Urtarrila
2022 Abendua
Alphonse Daudet eta Louis Aragon
Testuak
2022 Azaroa
2022 Urria
Coleridge/Gautier
Erromantizismoaren haizeak
Federico Garcia Lorca
Poesia kaiera
Hushang Ebtehaj Sayeh
Hiru poema
2022 Iraila
2022 Abuztua
Stlanika, Varlam Xalamovek Kolymatik
2022 Uztaila
Tamara Kamenszain
Neskak garai geldiarazietan
Gassan Kanafani
Gizonak eguzkitan
2022 Ekaina