1466-10-28 / 1536-07-12
Rotterdamgoa Erasmo
Erasmo, Rotterdamgoa. (Lat. Deisiderius Erasmus). Holandar humanista (Rotterdam, 1466 - Basilea, 1536). Ezkontzaz kanpoko semea zen. Steyneko agustindarren komentuan sartu zen, eta bertan egin zituen botoak (Julio II.a Aita Santuak botoetatik libratu zuen ondoren), eta apaiz egin zen. Parisko Montaigu ikastetxean segitu zituen ikasketak. 1498-1500 bitartean Oxfordeko Unibertsitatean izan zen. John Coletekin teologia ikasi zuen, eta Thomas Moreren adiskide egin zen. 1503. urtean plazaratu zuen lehen teologia lana: Enchiridiion militis christiani (Gudari kristauaren gidaliburua) eta 1508an Adagia, autore klasikoen hiru milatik gora esaera dakarren bilduma aurkeztu zuen Parisen. Italian egon zen bitartean Aldo Manuziorekin grekera ikasketak sakondu zituen, eta ondoren Cambridgen egon zen irakasle. 1509an Ingalaterara jo zuen berriro eta Encomium Moriae (Eromenaren goraipamena) Thomas Moreri opariz eskaini zion liburu ospetsua idatzi zuen. Formalismoa eta superstiziozko sineskeriak salatu zituen obra honetan. Herri Behereetan, Institutio principis christiani (Printze kristauaren heziketa) obra idatzi zuen ikasle zuen Karlos V.arentzat, eta Novum Testamentum, Itun Berriaren grekerazko itzulpena argitaratu zuen. 1521ean Basileara joan zen bizitzera, eta katolikoen eta protestanteen arteko iskanbilak bizi-bizian zeudela, Diatriba de Libero arbitrio (Aukeramen askeari buruz, 1524) saiakera, predestinazioaren kontrako jarrera azaltzen zuena (gerora, Luterok De servo arbitrio liburuaz erantzun zion), eta De sarcienda Ecclesiae concordia liburua idatzi zituen. n Bere garaiko gizon gorenekin harremanak izan zituen. Gogorkeria ororen aurkako, eta neurriaren eta orekaren aldeko izan zen beti. Eliza katolikoarekiko loturak inoiz hautsi ez zituen arren, Erasmo erreforma protestantearen bultzatzailetzat hartu izan da. Bere idazki batzuetan (Colloquia familiaria, 1518) garai hartako apaizen ohiturak eta eginak biziki kondenatu zituen, baina Luteroren aurka agertu zen bere De libero arbitrio liburuan. Antzinako klasikoen eta ebanjelioaren arteko sintesia egiten saiatu zen pentsalaria izan zen.
Apirilak 25: Olga Tokarczuk Erabili goldea hilen hezurren gainetik Gasteizen
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
itzul.: Amaia Apalauza
Bestiak Liburutegia
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
itzul.: Jonathan Lavilla / Javier Agirre
Aritz Galarraga
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
itzul.: Edorta Matauko
Jon Jimenez
Barbaro iraun
Louisa Yousfi
itzul.: Itziar Diez de Ultzurrun
Amaia Alvarez Uria
Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson
itzul.: Amaia Astobiza / I?igo Roque
Irati Majuelo
Hitzak palmondo
Silvia Federici
itzul.: Amaia Astobiza
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
itzul.: Be?at Irastorza
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
itzul.: Xabier Kintana
Aritz Galarraga
Independentzien eguzkiak
Ahmadou Kourouma
itzul.: Aiora Jaka
Jon Jimenez
Bortxaketa
Joyce Carol Oates
itzul.: Xabier Olarra
Ibon Ega?a
2024 Martxoa
Maria Barbal
Adiskide eskoziarrari
2024 Otsaila
Mildred Kiconco Barya
Lurraren orbainak
Sarah Kane
Zartatua/Psikosia 4.48
2024 Urtarrila
Jose Maria Arguedas
Pongoren ametsa
Antelme / Farrokhzad
Errepresiopeko hitzak
2023 Abendua
2023 Azaroa
Mosab Abu Toha eta Adania Xibli idazle palestinarrak euskarari ekarriak
2023 Urria
Gabriel Arestik euskaratutako Internazionala osorik
2023 Iraila
Jon Beistegik euskarari ekarritakoak
Chopin eta Mansfield
Narrazioak
Ho Chi Minh
Gartzelako egunkaria
2023 Abuztua
2023 Uztaila
David Albahari
G?tz eta Meyer (zatia)