euskarari ekarriak

1.554 idazle / 3.999 idazlan

  A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z  

Azken kritikak

1844-03-30 / 1896-01-08

Paul Verlaine


Verlaine, Paul. Poeta frantsesa (Metz, 1844 - Paris, 1896). Oso gazte hasi zen poemak idazten, Parisko literatura giroan sartuta. Lehen poema liburuak, Poèmes saturniens (1866, Saturnoren poemak), parnasianismoaren eraginpean eginak dira. Hurrengoek, Les Fêtes Galantes (1869, Jai galaiak), Watteau margolariaren estiloko giroan, pertsonaia xume sentsualak agertzen dituzte. Garai hartan Mathilde Mauté ezagutu zuen, eta hiru urte geroago harekin ezkondu zen; urte haietako zoriona kantatzen dute La Bonne Chanson (1870) saileko poemek, bizimodu lasai eta sotil baten gogoa adieraziz. Rimbaud poeta ezauguturik, ordea, bertan behera utzi zituen asmo haiek: emaztea eta seme jaio berria utzi, eta Frantzian, Belgikan, eta Londresen ibili ondoren, liskar eta errieta ugariekin, Verlainek bi tiro jo zizkion Rimbaudi, eta kartzelan sartu zuten bi urtez. Garai hartan idatzi zituen bere poema onenetarikoak, Romances sans paroles (1874) liburuan bilduak; liburu horretako lehen poemetan, bereziki, frantses literaturan nekez oso gutxitan den musikaltasuna lortu eta esperimentu prosodiko ausartak egin zituen Verlainek. 1874an katoliko egin zen; garai hartan poema mistikoak idatzi zituen, Sagesse (1874-80) eta Amour (1888-92). Gero, ordea, alkoholismoa zela eta miserian bizi izan zen; aldi berean halako ospea lortu zuen poeta sinbolista eta "dekadente"-en artean. Giro hartan arrakasta handia izan zuten Poètes maudits (1884, Poeta madarikatuak; T. Corbière, Mallarmé eta Rimbaudi eskainia), eta Jadis et Naguère (1884, Antzina eta oraintsu; bertan dago L'art poétique) lanekin. Pieza erotiko batzuen ondoren, Parallèlement (1889), Liturgies intimes (1892), Elizako jaiei buruzkoa, eta Epigrammes (1894), gai desberdinetakoa, agertu ziren. Verlaine da frantses poeten artean lirismo handiena lortu duenetako bat. Hitz-musika modernoaren aitzindarietako bat izan zen, eta poeta erromantikoen eta sinbolisten arteko zubia. Poesia hoberenetan bere aurrekoen erretorika handinahia hautsi zuen, eta frogatu zuen frantses hizkuntza, baita egunoroko esapideetan ere, giza sentipenen alderdi berriak komunikatzeko gauza dela, irakurlea beretzen duten iradokizun eta lausotasunaren bidez; hitzen soinuen bitartez musika egin zuen, ohiko edukien bidez baino indar handiagoz; izan ere, Verlaineren lan hoberenetan ez baita ageriko eduki intelektual edo filosofikorik.

[Idazleari buruzko informazio gehiago]

Paul Verlaineren bi poema uzkizale

itzul.: Hedoi Etxarte

Zuzeu, 2012

Larrazkeneko kanta

itzul.: Luigi Anselmi

Bertzerenak, 2006

Pamiela

Negarra ari du ene bihotzean

itzul.: Koldo Izagirre

Poesia Kaierak - Susa, 2001

Andrelagunak "Balkoian"

itzul.: Joakin Balentzia

Korrok-6, 1985

Udazken kantua

itzul.: Gabriel Aresti

Euzko-Gogoa, 1954

Goizparkiak

itzul.: Lauaxeta

Euzkadi, 1931-martxoa

Amets kutuna

itzul.: Lauaxeta

Euzkadi - 5357, 1930

Green

itzul.: Lauaxeta

Euzkadi, 1930-otsaila

Euria dagi

itzul.: Lauaxeta

Euzkadi, 1930-martxoa

Leuntasuna

itzul.: Lauaxeta

Euzkadi, 1929-martxoa

Hitzorduak

Azaroak 22: McKenzie Wark Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza Iru?ean

Azaroak 28: Olga Tokarczuk Erabili goldea hilen hezurren gainetik Erronkaribarren

Azaroak 28: Amelie Nothomb Katilinarenak Donostiako Txantxerreka gaztetxean

Azken kritikak

Neska baten memoria
Annie Ernaux

itzul.: Aiora Jaka
Asier Urkiza

Rameauren iloba
Denis Diderot

itzul.: Joxan Elosegi
Aritz Galarraga

Neska baten memoria
Annie Ernaux

itzul.: Aiora Jaka
Paloma Rodriguez-Mi?ambres

Rifqa
Mohammed el-Kurd

itzul.: Eider Beobide
Ibon Ega?a

Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith

itzul.: Garazi Ugalde
Nagore Fernandez

Herriaren hezkuntza eta demokrazia
Nadezhda Krupskaia

itzul.: Leire Azkargorta
Jon Jimenez

Sinposioa
Platon

itzul.: Jesus Maria Arrojeria
Aritz Galarraga

Rifqa
Mohammed el-Kurd

itzul.: Eider Beobide
Irati Majuelo

Detaile xume bat
Adania Shibli

itzul.: Aitor Blanco Leoz
Irati Majuelo

Barkamena existituko balitz bezala
Mariana Travacio

itzul.: Fernando Rey
Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Azken sarrerak

2024 Azaroa

Leonardo Sciascia
Narratiba

Sophia de Mello / Cecilia Meireles
Poemak

Santu gutxi letren sarean

2024 Urria

Fatou Ndiaye Sow
Lau poema

Elizabeth Bishop
Hamabi poema

Lupe Gomez
Poemak

2024 Iraila

Josef Skvorecky
Lau ipuin

Hainbat poeta
Libanoko ahotsak

Hrant Alexanyan
Sei poema

Aurora Bertrana
Papeete modernoa

2024 Abuztua

Baldwin eta Conrad
Idazlanak

Joan Salvat-Papasseit
Poemak

2024 Uztaila

Katherine Mansfield
Hamalau poema

Frank O'Hara
4 poema

Ernest Hemingway
Poemak

Amat-Piniella eta Tisner
Bi liburu

2024 Ekaina

Mohammed el-Kurd idazle palestinarraren Rifqa liburuko 6 poema

Sergei Jesenin
Poemak

Alice Munro
Asunak

Kafka hil zen duela 100 urte

2024 Maiatza

Ama Ata Aidoo
Bi ahizpa

Silvia Federici etxean da

Luisa Villalta poeta omenduko du letra galegoen egunak

Paul Auster
Zortzi poema

2024 Martxoa

Maria Barbal
Adiskide eskoziarrari

Giorgos Seferis
Poesia kaiera

Anne Hebert
Poesia antologia

Vitale eta Anzaldua
Bi poema

2024 Otsaila

Mildred Kiconco Barya
Lurraren orbainak

Sarah Kane
Zartatua/Psikosia 4.48

Natalia Ginzburg
Juduak

[Sarrera guztiak ikusi]