MANIFESTUA Jaun-andreok hauxe da gure azken hitza —gure lehen eta azken hitza—. Poetak Olinpotik jaitsi ziren.
Gure arbasoentzat luxuzko gaia izan zen poesia guretzat baina premia-premiako produktua da: ezin dugu bizi poesia barik.
Gure arbasoek ez bezala —eta begirune osoz diot hau— guk baiesten dugu poeta ez dela alkimista bat poeta besteok bezalako pertsona da bere pareta eraikitzen duen igeltseroa: ate-leihoen ekoizlea.
Eguneroko berba moldean mintzo gara gu ez dugu zeinu kabalistikoetan sinesten.
Beste gauza bat ere: poeta hortxe dago arbola ez dadin oker luza.
Hauxe da gure mezua. Poeta demiurgoa salatzen dugu Barata poeta poeta paperjalea. Jaun-andre horiek guztiek —eta begirune handiz diot hau— auzipetuak eta epaituak izan behar dute beren baitan mila dorre eta gaztelu egiteagatik ilargiari sonetoak idazten espazioa eta denbora alferrik xahutzeagatik Pariseko azken modari jarraiki hitzak ausaz elkartzeagatik. Gure ustean ez: pentsamentua ez da ahoan jaiotzen bihotzaren bihotzean da jaio.
Guk arbuiatzen dugu betaurreko iluneko poesia jo eta kedun poesia hegal kapeladun poesia. Kontrara bultzatzen dugu begirada soilduko poesia estalkirik gabeko poesia kaskezur biluziaren poesia.
Ez dugu sinesten ninfa eta tritoietan. Hauxe behar du poesiak izan: buruxkez inguratutako neskatxa edo bestela absolutuki deus ez izan.
Hori bai, ikusmolde politikotik haiek, gure aitona-amona berehalakoak, gure aitona-amona onbera berehalakoak! kristalezko prismatik pasatzerakoan errefraktatu eta barreiatu egin ziren. Gutxi batzuk komunista bilakatu ziren. Nik ez dakit benetan hala izan ote ziren. Eman dezagun komunista izan zirela, hauxe da nik dakidana: ez zirela poeta herritarrak izan, poeta burges agurgarriak izan ziren.
Gauzak diren bezala esan behar dira: baten batek soilik lortu zuen herriaren bihotzera heltzea. Ahal izan zuten guztietan hitzez eta egintzez aldarrikatu zuten poesia gidatuaren kontra orainaldiko poesiaren kontra poesia proletarioaren kontra.
Onar dezagun komunistak izan zirena baina haien poesia guztizko porrota izan zen bigarren eskuko surrealismoa hirugarren eskuko dekadentismoa, itsasoak bueltan ekarritako ohol puskak. Poesia adjektiboduna poesia sudurkari eta guturala poesia apetatsua liburuetatik kopiatutako poesia funtsak ideien iraultzan behar zuen garai-aroetan hitzaren iraultzan oinarritutako poesia. Gurpil zorodun poesia dozena erdi pribilegiaturentzat: «erabateko adierazpen askatasuna». Gaur estonatuak gara gauza haiek zertarako idazten zituzten galdeginez, burges tipia izuarazteko? miserableki galdutako denbora! Burges tipiak ez du erreakzionatzen estomagua hunkitzen ez bazaio.
Poesiaz izuaraziko zuten ba!
Hauxe da egoera: haiek ilunabarraren poesiari gauaren poesiari ziren bitartean gu egunsentiko poesia aldezten genuen. Hori da gure mezua, denengana berdin behar dute poesiaren dirdaiek.
Kideok besterik ez kondenatu egiten dugu —eta hauxe bai begirunez diot— jainko txikien poesia behi sakratuen poesia zezen oldartsuen poesia.
Hodeien poesiaren aurrean lur irmoaren poesia kontrajartzen dugu guk —bihotza hotz, burua bero lurrirmoista deliberatuak gara— kafeko poesiaren kontra naturaren poesia areto poesiaren kontra plaza ageriko poesia protesta sozialaren poesia.
Poetak Olinpotik jaitsi ziren.
MANIFESTUA |