1921-01-08 / 1989-11-20
Leonardo Sciascia
Sciascia, Leonardo. Idazle italiarra (Racalmuto, Sizilia, 1921 - Palermo, 1989). Lanbidez eskola maisua izan zen 1957 arte; ordutik literaturari osoki emana bizi izan zen. Lehen poesia lanetatik, Favole della dittadura (1950, Diktaduraren alegiak); La Sicilia, il suo core (1952, Sizilia, haren bihotza) Sciasciak Italiako gizarteaz zuen ikuspegi mingotsa agertu zuen, aginpidearen izaera gero eta ilunagoa, mafiarekiko lotura, nabarmentzen zuela. 1956an hasi zen kontakizunak lantzen: Le parrocchie di Regalpetra (Regalpetrako parrokiak). Gero, Gli zii di Sicilia (1958, Siziliako osabak); Il giorno della civetta (1961, Hontzaren eguna); A ciascuno il suo (1966, Nori berea) etorri ziren, azkeneko biak askorentzat autorearen obrarik kunplituenak. Sizilia da Sciasciaren kontakizunen, eleberrien eta saioen gertalekua eta gai bakarra, gizarte hark garaturiko kontzeptuen inguruan diharduela: ohorea, mendekua, beldurra, leialtasuna, susmoa... eta horien guztien gainean, omertà edo isiltasunaren legea. Zenbaitetan haren eleberriek polizia eleberrien forma hartzen dute: Il contesto (1971, Testuingurua); Todo modo (1974); Dalle parte degli infedeli (1979, Paganoen lurraldeetan); Nero su nero (1979, Beltza beltzaren gainean). Batzuetan bere eleberrietan egungo egoeraren erro historiko sakonak ikertzen ditu: Morte dell'Inquisitore (1964, Inksidorearen heriotza); Il consiglio d'Egitto (1964, Egiptoko kontseilua); Recitazione della controversia liparitana (1969). Saiakera lan anitz egin zituen, horien artean Pirandello e la Sicilia (1961, Pirandello eta Sicilia); Sicilia come metafora (1979, Sicilia metafora gisa). Beste zenbait obra: Il mare colore del vino (1971, Itsaso ardo kolorea) kontakizun liburua; Candido ovvero un sogno fatto in Sicilia (1977, Kandido edo Sizilian egindako ametsa), egungo ideologien parodia; L'affaire Moro (1978, Moro kasua), politikoaren hilketaren inguruko gogaketa. La strega e il capitano (1986, Sorgina eta kapitaina) eta Il cavagliere e la morte (1989, Zalduna eta heriotza) bere azken obra garrantzitsuenetakoak izan ziren.
Todo modo
itzul.: Gaizka Ugalde
Erein - Igela, 2022
Literatura Unibertsala 184
KRITIKAK
Hontzaren eguna – Jon Alonso, Euskaldunon Egunkaria (1999-07-10)
Hontzaren eguna – Karlos Zabala, Euskaldunon Egunkaria (1992-04-24)
Uztailak 03: Dolores Redondo Lorik egiten ez dutenak nash
Amok
Stefan Zweig
itzul.: Aiora Jaka
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
itzul.: Aingeru Epaltza
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
itzul.: Rafa Santxitz-Muxika
Amaia Alvarez Uria
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
itzul.: Rafa Santxitz-Muxika
Asier Urkiza
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
itzul.: Maialen Berasategi
Paloma Rodriguez-Mi?ambres
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
itzul.: Xabier Monasterio
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Paziente isila
Alex Michaelides
itzul.: Fernando Rey
Nagore Fernandez
Eromenaren laudorioa
Erasmo Rotterdamgoa
itzul.: Julen Kalzada
Aritz Galarraga
Bigarren sexua
Simone de Beauvoir
itzul.: Irene Arrarats
Mikel Asurmendi
Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark
itzul.: Danele Sarriugarte Mochales
Jon Jimenez
2025 Ekaina
Ford Madox Ford
Historiarik goibelena
2025 Maiatza
Palestinar poetak
Poemak Nakba egunez
Gabriel Aresti eta berak euskaratutako Internazionala osorik
2025 Apirila
Huy Can / Yusef Komunyakaa
Poemak Vietnamdik
Jean-Paul Sartre
Sartre euskaraz
Francis Scott Fitzgerald
Euskarazko lanak
2025 Martxoa
Friedrich H?lderlinen urteurrena
<>Edgar Lee Masters<>
Hamar poema
2025 Otsaila
2025 Urtarrila
Derek Walcott/Nijole Miliauskaite
Zubia elurretan
2024 Abendua
Juan Ramon Jimenez
Hamabi poema
MPK bildumak 10 urte (Biziei ere omen)
Manuel Vazquez Montalban
Poesia kaiera
2024 Azaroa
Sophia de Mello / Cecilia Meireles
Poemak
2024 Urria