1875-07-26 / 1939-02-22
Antonio Machado
Machado y Ruiz, Antonio. Espainiar olerkaria, Manuel Machadoren anaia (Sevilla, 1875 - Colliure, 1939). Familia liberal batean sortu zen, eta Madrilgo «Institución Libre de Enseñanza» erakundean egin zituen ikasketak. Parisen ere bizi izan zen, eta 1907tik aurrera frantseseko irakasle izan zen Soriako Lizeoan. Bere garaikideen modernismoa alde batera utzi, eta «betiereko poesia» deitzen zuena, analisiaz baino intuizioaz osatuagoa, hartu zuen jomugatzat. Gaztelako bizimoduak eta emazte gaztearen galerak eragin handia izan zuten haren poesian. Hiru aldi bereiz daiteke haren poesian: lehena, Soledades (1902, Bakardadeak), Soledades, galerías y otros poemas (1907) Verlaineren eta Ruben Darioren eraginpean idatzi zituen lanek osatua; bigarrena, Campos de Castilla (1912) idatzi zuen garaia, barne begirada soila utzi eta Gaztelako ikuspegia poesian islatu nahi izan zuena; hirugarrena, Nuevas canciones (1924, Kantu berriak) eta Cancionero apócrifo (1924tik aurrera), bizitzaren eta izatearen gaia eta olerkariaren bakardadea azaltzen dituena. Bere anaia Manuelekin zenbait antzerki obra idatzi zituen La Lola se va a los puertos (1929), La prima Fernanda (1931), beste lan batzuen artean. Errepublikazale sutsua baitzen, Espainiako gerra galduta ikusi zuenean (1939) Frantziara aldegin zuen erbesteraturik, eta Colliuren hil zen, iparraldeko Katalunian, urte hartan berean.
Erretratua
itzul.: Lur erredakzioa
Lur Entziklopedia Tematikoa, 1999
Korrok-2, 1984
Uztailak 28: Ernest Hemingway idazlearen Fiesta. Eguzkia jaikitzen da irakurraldia Auritzetik Orbaizetara
Uztailak 28: Edorta Jimenez Hemingway eta Gernika Orbaizetan
Uztailak 28: I?aki Sagarna Ernest Hemingway eta Euskal Herria Aezkoako Kultur Olan
Uztailak 28: Ernest Hemingwayren poema errezitaldia Ariben
Sorginak, emaginak eta erizainak
Barbara Ehrenreich / Deirdre English
itzul.: Maria Colera Intxausti
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Gerezi-denbora
Montserrat Roig
itzul.: Amaia Apalauza
Amaia Alvarez Uria
Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark
itzul.: Danele Sarriugarte Mochales
Nagore Fernandez
Fiesta: Eguzkia jaikitzen da
Ernest Hemingway
itzul.: Koro Navarro
Aritz Galarraga
Nekropolia
Boris Pahor
itzul.: Santi Leone
Asier Urkiza
Horma
Marlen Haushofer
itzul.: Naroa Zubillaga
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Xomorroak
Julia Guillamon
itzul.: Martin Rezola
Nagore Fernandez
Metamorfosia
Franz Kafka
itzul.: Anton Garikano
Aritz Galarraga
Hormako atea eta beste ipuin batzuk
H.G. Wells
itzul.: Joxe Mari Berasategi
Hasier Rekondo
Begiak eman nizkinan eta ilunpeei behatu hien
Irene Sola
itzul.: Joxan Elosegi
Jon Jimenez
2024 Uztaila
Amat-Piniella eta Tisner
Bi liburu
2024 Ekaina
Mohammed el-Kurd idazle palestinarraren Rifqa liburuko 6 poema
2024 Maiatza
Luisa Villalta poeta omenduko du letra galegoen egunak
2024 Martxoa
Maria Barbal
Adiskide eskoziarrari
2024 Otsaila
Mildred Kiconco Barya
Lurraren orbainak
Sarah Kane
Zartatua/Psikosia 4.48
2024 Urtarrila
Jose Maria Arguedas
Pongoren ametsa
Antelme / Farrokhzad
Errepresiopeko hitzak
2023 Abendua
2023 Azaroa
Mosab Abu Toha eta Adania Xibli idazle palestinarrak euskarari ekarriak
2023 Urria