euskarari ekarriak

1.526 idazle / 3.960 idazlan

  A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z  

Azken kritikak

1343 / 1400-10-25

Geoffrey Chaucer


Chaucer, Geoffrey. Ingeles poeta (Londres, 1340 inguruan - Londres, 1400). Soldadu ibili ondoren, hainbat diplomazia bidaia egin zituen Frantzia, Flandria eta Italian barrena. Frantzian eta Italian boladan zegoen hamar silabako metroa hartu eta egokitu zuen; hala, bertso heroikoa, aurrerantzeko ingeles poesiako banako nagusia, egituratu zuen. Antzinako olerkaritza anglo-saxoitik urrunduz, Frantziako gorte poesia sartu zuen Ingalaterran; bestalde, Italian ezagutu zuen Boccaccio gaztearen obren zordun gertatu zen. Ovidio-ren Heroidae poemetan inspiraturiko The Legende of Good Women (Emakume zintzoen elezaharra, 1386) obra bukatu gabeak ere umore eta freskotasun handia eskaintzen ditu zenbaitetan. The House of Fame (Ospearen etxea, 1380) Dante-ren Divina Commedia poemaren parodia edo alegoria da: bertan adierazten ditu Chaucer-ek gloriaren gorabeherak eta zurrumurruak zabaldu ohi diren era guztiz bitxiak. Alegoriazkoa da, halaber, The Parlement of Foules (Txoriaren Parlamentua, 1382), txori arrek laguna aukeratzerakoan bizi dituzten gorabeherak azaltzen dituen poema. n Chaucer-en obra nagusia The Tales of Canterbury da (Canterburyko Ipuinak, 1386-1400 urteetan idatzia, 1526an lehenengoz argitara emana). Bertsoz onduriko ipuin bilduma da, Boccaccio-ren Il Decamerone-ren antzera. Balizkoaren eta errealaren arteko antitesia azaltzen da lan honetan; XIV. mendeko Ingalaterrako gizartearen kronikatzat ere har daiteke zenbaitetan. Poeta hogeita hamar bat erromesekin agertzen da Canterbury-n, Thomas Becket-en santutegirako bidean. Bidaiaren nekea nolabait arintzeko, bina ipuin kontarazten die erromesei; ipuinik hoberenak afari eder bat jasoko du sari gisa. Ipuin eta pasadizo hauek guztiak lotzerakoan ageri da bete-betean Chaucer-en artea. Gizakiak bere horretan azaldu nahiak lehen idazle errealista bihurtu zuten Chaucer.

[Idazleari buruzko informazio gehiago]

Canterburyko ipuinak

itzul.: Lur erredakzioa

Lur Entziklopedia Tematikoa, 1999

Kanterbury-ko ipoña

itzul.: Toribio Etxebarria

Egan, 1978

Aholku onaren balada

itzul.: Bingen Ametzaga

, 1941

Itsaso aurrean, 2006 / Susa

Hitzorduak

Apirilak 23: Ahmadou Kourouma Independentzien eguzkiak Donostian

Apirilak 24: Annie Ernaux Emakume bat Orion

Apirilak 25: Olga Tokarczuk Erabili goldea hilen hezurren gainetik Gasteizen

Azken kritikak

Transgresioa irakasgai
Bell Hooks

itzul.: Amaia Apalauza
Bestiak Liburutegia

Zoriontasunaren defentsan
Epikuro

itzul.: Jonathan Lavilla / Javier Agirre
Aritz Galarraga

Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig

itzul.: Edorta Matauko
Jon Jimenez

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

itzul.: Itziar Diez de Ultzurrun
Amaia Alvarez Uria

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

itzul.: Amaia Astobiza / I?igo Roque
Irati Majuelo

Hitzak palmondo
Silvia Federici

itzul.: Amaia Astobiza
Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

itzul.: Be?at Irastorza
Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

itzul.: Xabier Kintana
Aritz Galarraga

Independentzien eguzkiak
Ahmadou Kourouma

itzul.: Aiora Jaka
Jon Jimenez

Bortxaketa
Joyce Carol Oates

itzul.: Xabier Olarra
Ibon Ega?a

Azken sarrerak

2024 Martxoa

Maria Barbal
Adiskide eskoziarrari

Giorgos Seferis
Poesia kaiera

Anne Hebert
Poesia antologia

Vitale eta Anzaldua
Bi poema

2024 Otsaila

Mildred Kiconco Barya
Lurraren orbainak

Sarah Kane
Zartatua/Psikosia 4.48

Natalia Ginzburg
Juduak

2024 Urtarrila

Atahualpa Yupanki
Lau abesti

Daye Tyree
Bost poema

Uxio Novoneyra
Bazterrak

Jose Maria Arguedas
Pongoren ametsa

Claire Keegan
Ekaitzak

Antelme / Farrokhzad
Errepresiopeko hitzak

2023 Abendua

Fadwa Touqan
Bi poema

Munduko Poesia Kaierak

2023 Azaroa

Gloria Fuertesen poesia

Mosab Abu Toha eta Adania Xibli idazle palestinarrak euskarari ekarriak

Philip Larkin
Sei poema

Javier Arzuaga
Gauerdi minean

Pasolini
Poemak

2023 Urria

Louise Gluck
Poemak

Gabriel Arestik euskaratutako Internazionala osorik

Antonia Vicens
Zortzi poema

2023 Iraila

W.H. Auden
Poemak

Bernard Manciet
Mendeurrena

Jon Beistegik euskarari ekarritakoak

Lydia Davis
Terapia

Miroslav Holub
Poemak

Chopin eta Mansfield
Narrazioak

Ho Chi Minh
Gartzelako egunkaria

Joseph Roth
Leviatana

W.W. Jacobs
Tximino atzaparra

2023 Abuztua

Slawomir Mrozek
Narrazioak

Emmy Hennings
Zortzi poema

Raymond Carver
Idazlanak

2023 Uztaila

David Albahari
G?tz eta Meyer (zatia)

Emily Bront?
Poemak

Miroslav Holub
Poemak

Milan Kundera
Literatur lanak

Maria Merce Mar?al
Poesia kaiera

[Sarrera guztiak ikusi]