1914-03-31 / 1998-04-19
Octavio Paz
Paz, Octavio. Mexikoko idazlea (Mexiko, 1914 - Mexiko, 1998). Hemeretzi urte zituela argitaratu zuen bere lehen poema liburua: Luna silvestre (1933, Basa Ilargia). 1937an Espainiara joan zen, eta Francoren kontrako idazleen elkarteari lotu zitzaion. Mexikora itzuli aurretik Parisen izan zen, eta surrealismoak zirarra handia eragin zion. Hurrengo urteetan, Mexikon, Taller (1939) eta El Hijo Pródigo (1943) literatura aldizkariak sortu zituen. Ikasketak Estatu Batuetan osatu ondoren, 1945tik aurrera Mexikoko diplomaziako kide aukeratu zuten. Hala, Parisen eta Japonian lan egin zuen eta, bide batez, herri haietako poesia eta pentsamendua aztertu zituen. 1962-68 bitartean Mexikoko enbaxadore izan zen Indian, baina Mexikoko gobernuak ikasleen aurka zeraman politika zela eta, jokabide hura salatu nahian, uko egin zion karguari. Literaturako Nobel saria irabazi zuen 1990ean. Octavio Paz-en idatzietan marxismoa, surrealismoa, existentzialismoa, budismoa eta hinduismoaren eragina antzematen da. Adinaren heldutasunean egin zuen poesian, erruz erabili zituen surrealismoaren eragin agerikoa dituzten irudiak, gai metafisikoak lantzeko. Paz-ek liburu askotan, amodio erotikoaren eta sormenaren bidez, gizonak bakardadea gainditzeko duen gaitasuna azpimarratzen du. Idatzi dituen poesia lan askoren artean, aipatzekoak dira Piedra de sol (1957, Eguzki-harria), Libertad bajo palabra (1960, Hitzpeko askatasuna), Salamandra (1962), Blanco (1967), Topoemas (1968), Ladera este (1971, Ekialdeko aldatsa), Hijos del aire (1981, Haizearen semeak), El fuego de cada día (1989)... Prosaz berriz saiakerak eta literatura kritikak egin ditu gehien bat; prosazko idatzietan nabarmen ageri da Paz-en zorroztasuna, dotorezia eta jakituria. Horien artean, aipagarriak dira: El laberinto de la soledad (1950, Bakardadearen labirintua), Mexikoko izaera, historia eta kultura aztertzen dituena, El arco y la lira (1956, Arkua eta lira) eta Las peras del olmo (1957, Zumarrondoaren madariak), Ameriketako espainierazko poesaia aztertzen dutenak, Conjunciones y disyunciones (1970, Konjuntzioak eta disjuntzioak) eta El mono gramático (1974, Tximino gramatikaria).
Herria
Egan-1, 1993
Hemen
Egan-1, 1993
Pott tropikala, 1980
Uztailak 28: Ernest Hemingway idazlearen Fiesta. Eguzkia jaikitzen da irakurraldia Auritzetik Orbaizetara
Uztailak 28: Edorta Jimenez Hemingway eta Gernika Orbaizetan
Uztailak 28: I?aki Sagarna Ernest Hemingway eta Euskal Herria Aezkoako Kultur Olan
Uztailak 28: Ernest Hemingwayren poema errezitaldia Ariben
Sorginak, emaginak eta erizainak
Barbara Ehrenreich / Deirdre English
itzul.: Maria Colera Intxausti
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Gerezi-denbora
Montserrat Roig
itzul.: Amaia Apalauza
Amaia Alvarez Uria
Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark
itzul.: Danele Sarriugarte Mochales
Nagore Fernandez
Fiesta: Eguzkia jaikitzen da
Ernest Hemingway
itzul.: Koro Navarro
Aritz Galarraga
Nekropolia
Boris Pahor
itzul.: Santi Leone
Asier Urkiza
Horma
Marlen Haushofer
itzul.: Naroa Zubillaga
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Xomorroak
Julia Guillamon
itzul.: Martin Rezola
Nagore Fernandez
Metamorfosia
Franz Kafka
itzul.: Anton Garikano
Aritz Galarraga
Hormako atea eta beste ipuin batzuk
H.G. Wells
itzul.: Joxe Mari Berasategi
Hasier Rekondo
Begiak eman nizkinan eta ilunpeei behatu hien
Irene Sola
itzul.: Joxan Elosegi
Jon Jimenez
2024 Uztaila
Amat-Piniella eta Tisner
Bi liburu
2024 Ekaina
Mohammed el-Kurd idazle palestinarraren Rifqa liburuko 6 poema
2024 Maiatza
Luisa Villalta poeta omenduko du letra galegoen egunak
2024 Martxoa
Maria Barbal
Adiskide eskoziarrari
2024 Otsaila
Mildred Kiconco Barya
Lurraren orbainak
Sarah Kane
Zartatua/Psikosia 4.48
2024 Urtarrila
Jose Maria Arguedas
Pongoren ametsa
Antelme / Farrokhzad
Errepresiopeko hitzak
2023 Abendua
2023 Azaroa
Mosab Abu Toha eta Adania Xibli idazle palestinarrak euskarari ekarriak
2023 Urria