1819-05-31 / 1892-03-26
Walt Whitman
Whitman, Walter. (Walt deitua) Estatu Batuetako poeta (West Hills, Long Island, 1819 - Camden, New Jersey, 1892). Maila apaleko familia batean sortu zen, aita zurgina zuen eta hamaika urte zituela eskola utzi eta lanean hasi zen inprenta batean. Tipografo lanetan ihardun ondoren, 1841etik 1848ra egunkari eta aldizkarietan idatzi zuen eta haietako zenbaiten zuzendari izan zen. Gero aitaren lanbideari lotu zitzaion. Gerra zibilean borondatezko erizain gisa lan egin zuen (1862-1865). Leaves of Grass (Belar hostoak) Whitman-en obra poetiko bakarra da; 1855ean lehen aldiz argitaratu zenetik behin eta berriro zuzendu eta emendatu zuen ondoko beste bederatzi argitalpenetan. Hamabi poema biltzen zuen -haien artean Song of Myself (Nire buruari kantua) ospetsua- lehen agerraldi horrek ez zuen oihartzun handirik izan. Obra hau prosaren hurbileko bertso libretan idatzia da. Demokrazian oinarrituriko Estatu Batuetako kultura autonomoa kantatzen du; izadiaren indarra gai garrantzitsuenetarikoa da, giza bizitzako indarrekin batera (sexua, heriotza). Prosazko zenbait obra idatzi zituen, hala nola Democratic Vistas (1871, Perspektiba demokratikoak), demokraziaren izaerari buruzkoa eta Specimen Days and Collect (1883, Egun hautatuak), haurtzaroko eta gerra garaiko oroitzapenak biltzen dituena. 1873an paralisiak jo zuen lehen aldiz eta zerbait osatu zelarik bidaiak egin zituen Ipar Ameriketan zehar; 1888an, ordea, bigarrenez gaixotu zen. Belar hostoak obraren zati zenbait ospetsuak dira: Calamus eta Children of Adam (1860, Adanen haurrak); Drums taps (1867, Danbor joaldiak). Whitman Estatu Batuetako poetarik handiena eta orijinalena da kritiko askoren iritziz.
Belar-hostoak
itzul.: Xabier Galarreta
Hiria, 2003
Belar hostoak
itzul.: Maite Gonzalez
Literatura Unibertsala – Batxilergoa, 2000
EIZIE-Erein
Itxuren zalantza izugarriaz
itzul.: Lur erredakzioa
Lur Entziklopedia Tematikoa, 1999
Bazen egunero ateratzen zen ume bat
Hotsizki-1, 1985
Olerti-II, 1959
A.Lincoln'en eriotzean
itzul.: Bingen Ametzaga
Euzko Deya - 177, 1944
Azaroak 22: McKenzie Wark Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza Iru?ean
Azaroak 28: Olga Tokarczuk Erabili goldea hilen hezurren gainetik Erronkaribarren
Azaroak 28: Amelie Nothomb Katilinarenak Donostiako Txantxerreka gaztetxean
Neska baten memoria
Annie Ernaux
itzul.: Aiora Jaka
Asier Urkiza
Rameauren iloba
Denis Diderot
itzul.: Joxan Elosegi
Aritz Galarraga
Neska baten memoria
Annie Ernaux
itzul.: Aiora Jaka
Paloma Rodriguez-Mi?ambres
Rifqa
Mohammed el-Kurd
itzul.: Eider Beobide
Ibon Ega?a
Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
itzul.: Garazi Ugalde
Nagore Fernandez
Herriaren hezkuntza eta demokrazia
Nadezhda Krupskaia
itzul.: Leire Azkargorta
Jon Jimenez
Sinposioa
Platon
itzul.: Jesus Maria Arrojeria
Aritz Galarraga
Rifqa
Mohammed el-Kurd
itzul.: Eider Beobide
Irati Majuelo
Detaile xume bat
Adania Shibli
itzul.: Aitor Blanco Leoz
Irati Majuelo
Barkamena existituko balitz bezala
Mariana Travacio
itzul.: Fernando Rey
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
2024 Azaroa
Sophia de Mello / Cecilia Meireles
Poemak
2024 Urria
2024 Iraila
Aurora Bertrana
Papeete modernoa
2024 Abuztua
2024 Uztaila
Katherine Mansfield
Hamalau poema
Amat-Piniella eta Tisner
Bi liburu
2024 Ekaina
Mohammed el-Kurd idazle palestinarraren Rifqa liburuko 6 poema
2024 Maiatza
Luisa Villalta poeta omenduko du letra galegoen egunak
2024 Martxoa
Maria Barbal
Adiskide eskoziarrari
2024 Otsaila
Mildred Kiconco Barya
Lurraren orbainak