1901-11-03 / 1976-11-23
Andre Malraux
Malraux, André. Frantes idazle eta politikaria (Paris, 1901 - Créteil, 1976). Indotxinan izan zen hango arkeologia aztertzeko asmoz eta geroago Txinara joan zen. Txinan harremanak izan zituen komunistekin; Txinako iraultzaren garaikoak ditu Les conquérants (1928, Konkistatzaileak) eta La condition humaine (1933, Giza izatea) eleberriak eta La tentation de l'Occident (1926, Mendebalaren tentazioa) saiakerak. 1935ean Alemaniara joan zen, Giderekin batera, eta nazien giroa ezagutu zuen han. Malraux-ek Dimitrov buruzagi komunistaren alde jokatu zuen garai hartan. Bidaia hartatik atera zuen Le temps du mépris (1935, Mespretxurako sasoia) eleberrirako gaia. Handik urtebetera, Espainiako Gerra Zibila hasi eta, Errepublikaren aldeko Nazioarteko Brigadetan izena eman zuen. 1937an zauritua izan zen, eta urte hartan bertan, L'espoir (Itxaropena) eman zuen argitara; filme bat ere egin zuen garai hartako gertakarietan oinarriturik. Bigarren Mundu Gerran De Gaulleren aldean egon zen, Frantziako erresistentzian. Gerra hartako bizikizunek eman zioten Les noyers de l'Altenburg (1943, Altenburg-ko intxaurrondoak) eleberrirako oinarria. Gerra bukatu eta, De Gaulle jeneralaren propaganda idazkari izan zen, eta kulturako ministro 1958tik aurrera. Garai hartan estetikari eta artearen filosofiari buruzko lanak idatzi zituen: Psychologie de l'art (1947-50, Artearen psikologia), Les voix du silence (1951, Isiltasunaren ahotsak), Le musée imaginaire de la sculpture mondiale (1951, Munduko eskulturen alegiazko museoa), La métamorphose des dieux (1958, Jainko itxuraldaketa). 1967an, Antimémoires (1967) izeneko oroitzapen liburua eman zuen argitara.
Esperantza
itzul.: Karlos Zabala
Alberdania-Elkar, 2008
Literatura Unibertsala 136
Giza izatea
itzul.: Lur erredakzioa
Lur Entziklopedia Tematikoa, 1999
KRITIKAK
Esperantza – Bixente Serrano Izko, Berria (2008-10-19)
Esperantza – Felipe Juaristi, El Diario Vasco (2008-07-11)
Azaroak 22: McKenzie Wark Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza Iru?ean
Azaroak 28: Olga Tokarczuk Erabili goldea hilen hezurren gainetik Erronkaribarren
Azaroak 28: Amelie Nothomb Katilinarenak Donostiako Txantxerreka gaztetxean
Neska baten memoria
Annie Ernaux
itzul.: Aiora Jaka
Asier Urkiza
Rameauren iloba
Denis Diderot
itzul.: Joxan Elosegi
Aritz Galarraga
Neska baten memoria
Annie Ernaux
itzul.: Aiora Jaka
Paloma Rodriguez-Mi?ambres
Rifqa
Mohammed el-Kurd
itzul.: Eider Beobide
Ibon Ega?a
Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
itzul.: Garazi Ugalde
Nagore Fernandez
Herriaren hezkuntza eta demokrazia
Nadezhda Krupskaia
itzul.: Leire Azkargorta
Jon Jimenez
Sinposioa
Platon
itzul.: Jesus Maria Arrojeria
Aritz Galarraga
Rifqa
Mohammed el-Kurd
itzul.: Eider Beobide
Irati Majuelo
Detaile xume bat
Adania Shibli
itzul.: Aitor Blanco Leoz
Irati Majuelo
Barkamena existituko balitz bezala
Mariana Travacio
itzul.: Fernando Rey
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
2024 Azaroa
Sophia de Mello / Cecilia Meireles
Poemak
2024 Urria
2024 Iraila
Aurora Bertrana
Papeete modernoa
2024 Abuztua
2024 Uztaila
Katherine Mansfield
Hamalau poema
Amat-Piniella eta Tisner
Bi liburu
2024 Ekaina
Mohammed el-Kurd idazle palestinarraren Rifqa liburuko 6 poema
2024 Maiatza
Luisa Villalta poeta omenduko du letra galegoen egunak
2024 Martxoa
Maria Barbal
Adiskide eskoziarrari
2024 Otsaila
Mildred Kiconco Barya
Lurraren orbainak