1913-11-07 / 1960-01-04
Albert Camus
Camus, Albert. Frantses idazlea (Mondovi, Algeria, 1913 - Villeblevin, Yonne, 1960). Laborari familia batean sortu zen. Filosofia ikasten hasi zen, baina tuberkulosiak jota ikasketak utzi behar izan zituen. Literaturan eta kazetaritzan hasi ondoren —L'Envers et l'Endroit, (Aurkia eta ifrentzua, 1937), Noces (Ezteiak, 1938)— Frantziara jo zuen. Nazien aurkako erresistentzian, Combat egunkariko zuzendari izan zen (1944-1946). J. P. Sartreren aurka agertu zen 1952an, komunistengandik hurbilegi zegoelakoan, eta konpromezuzko humanismo baten aldeko bideak proposatu zituen, absurdua gaindituz, L'Étranger eleberrian (1942; Arrotza, J. M. Agirrek euskarara itzulia) eta Le Mythe de Sisyphe filosofia saioan (Sisiforen mitoa, 1942) aurreratu zuen bezala. Camusen unibertsoa gizonaren, absurduaren eta borrokaren beharraren inguruan mugitu zen; hasieran gizabanakoaren konpromezuaren alde agertu bazen ere (Caligule eta Le Malentendu antzezlanak, 1944), geroko obretangizarteeak gaizkiaren aurka aritzeko behar duen morala proposatu zuen —La Peste eleberria (Izurria, 1947); L'Etat de siège antzezlana (Setioa, 1948)—. Abstentzionismoaren etsai izan zen eta, era berean, helburuak bitartekoak justifikatzen dituelako teoriaren kontrakoa —Les Justes (Zintzoak) antzezlana, 1949; L'Homme revolté (Gizon matxinatua) historiari buruzko saioa, 1951—. Bestalde giza jokabideak kezkatzen zuen —La Chute (Erorketa, 1956). Hala, Camusek zoriona baino lurreko arazoen aurreko kontzientzia sustatzen duen humanismoa aldarrikatu zuen, metafisika eta politikako ametseetatik urrun: L'Exil et le Royaume (Erbestea eta Erresuma, 1958) kontakizun bilduma. n Idazle zuhurra eta zorrotza izan zen Camus; idazkera neutroa bilatzen saiatu zen, gehiegikeriarik gabeko estilo baten bidez. Bere pentsakeraren oinarriak azaltzen zituzten artikulu asko idatzi zituen (Actuelles, artikulu bilduma, 1939-1958; Carnets, hilondoko bilduma, 1962). 1960. urtean hil zen auto istripu batean.
Arrotza
itzul.: Xabier Galarreta
Hiria, 2000
Oh! Euzkadi - 13, 1981
Gizon zuzenak
itzul.: Xalbador Garmendia
, 1967
Urriak 05: bell hooks Transgresioa irakasgai. Hezkuntza askatasunaren praktika gisa
Maskara baten aitortza
Yukio Mishima
itzul.: Iker Alvarez
Ibai Atutxa Orde?ana
Emakume gaiztoak
Marilar Aleixandre
itzul.: Patxi Zubizarreta
Jon Jimenez
Alferrikakoaren balioa
Nuccio Ordine
itzul.: Fernando Rey
Paloma Rodriguez-Mi?ambres
Maskara baten aitortza
Yukio Mishima
itzul.: Iker Alvarez
Jon Jimenez
Soniexka
Ludmila Ulitskaia
itzul.: Josu Zabaleta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Puta
Nelly Arcan
itzul.: Miel A. Elustondo
Nagore Fernandez
Puta
Nelly Arcan
itzul.: Miel A. Elustondo
Amaia Alvarez Uria
Deitora zaitzala Tigrisek
Emilienne Malfatto
itzul.: Irati Bereau Baleztena
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alexander Wolfen mamua
Gaito Gazdanov
itzul.: Josu Zabaleta
Nagore Fernandez
Spoon River Antologia
Edgar Lee Masters
itzul.: Alain Lopez de Lacallle
Paloma Rodriguez-Mi?ambres
2023 Iraila
Jon Beistegik euskarari ekarritakoak
Chopin eta Mansfield
Narrazioak
Ho Chi Minh
Gartzelako egunkaria
2023 Abuztua
2023 Uztaila
David Albahari
G?tz eta Meyer (zatia)
Maria Merce Mar?al
Poesia kaiera
2023 Ekaina
2023 Maiatza
Wa Thiong'o eta Bulawayo
Afrikako hitzak
2023 Apirila
Mouton eta Rodoreda
Fantasiatik errealitatera
2023 Martxoa
Jose GorostizaAmaibako heriotza
Roberto Juarroz
Poesia bertikala
2023 Otsaila
2023 Urtarrila