1886-01-30 / 1950-01-07
Alfonso R. Castelao
Rodríguez Castelao, Alfonso. Politikari, idazle eta marrazkigile galiziarra (Rianxo, 1886 - Buenos Aires, Argentina, 1950). Medikuntzako ikasketak egin zituen Santiagoko unibertsitatean, eta lur jabe handiak salatzen zituen El barbero municipal astekaria sortu zuen 1909an. Galiziako nekazarien klase kontzientzia piztu nahi zuen Acción gallega mugimenduari atxiki zitzaion 1912an. 1926an Galiziako akademiakide izendatu zuten, eta 1931n diputatu hautatu Organización republicana gallega autónoma-ren eskutik. Lerroux-en gobernuak Badajozera erbesteratu zuen (1934), baina diputatu hautatu zuten berriro ere Fronte Popularraren eskutik (1936). Gerra zibila amaitu zenean atzerrira jo behar izan zuen eta erbesteko gobernu errepublikarreko kide izan zen. Literaturari dagokionez, galegoz idatzi zuen batez ere. Kontakizun liburuak, saiakerak, politikari buruzko obrak eta antzerki lanak idatzi zituen: Cousas (1926, Gauzak), Os dous de sempre (1934, Betiko biak), Retrincos (1934, Zirtzilak eta Kristalezko begia), Os vellos no deben de namorarse (1941, Zaharrek ez dute maitemindu behar), Siempre en Galicia (1944, Beti Galizian) eta Las cruces de piedra en Galicia (hil ondoren argitaratua; Harrizko gurutzeak Galizian). Marrazkien bidez, halaber, Galiziako gizarte injustiziak salatu nahi izan zituen. Egilearen marrazki gehienak garai hartako aldizkarietan daude argitaratuak; horietako gutxi batzuk baizik ez dira museoetan gorde. Marrazki horietatik euskaraz Cousas da vida argitaratu da, Gabriel Arestik euskarara itzulita.
Kristalezko begia: eskeleto baten oroimenak
itzul.: Koldo Izagirre
Kriselu, 1976
13
KRITIKAK
Betiko biak – Pablo Sastre, Gara (2002-03-02)
Beti Galizan – Mikel Mendizabal, Argia (1987-03-29)
Gauzak – Mikel Mendizabal, Argia (1987-03-22)
Betiko Biak – Mikel Mendizabal, Argia (1987-03-15)
Zirtzilak / Kristalezko begia – Mikel Mendizabal, Argia (1987-03-08)
Idazketa labana bat da
Annie Ernaux
itzul.: Leire Lakasta
Nagore Fernandez
Hamlet
William Shakespeare
itzul.: Juan Garzia Garmendia
Aritz Galarraga
Feminismo zuriaren aurka
Rafia Zakaria
itzul.: Amaia Apalauza
Jon Martin-Etxebeste
Barrengaizto
Beatrice Salvioni
itzul.: Fernando Rey
Amaia Alvarez Uria
Neska baten memoria
Annie Ernaux
itzul.: Aiora Jaka
Asier Urkiza
Rameauren iloba
Denis Diderot
itzul.: Joxan Elosegi
Aritz Galarraga
Neska baten memoria
Annie Ernaux
itzul.: Aiora Jaka
Paloma Rodriguez-Mi?ambres
Rifqa
Mohammed el-Kurd
itzul.: Eider Beobide
Ibon Ega?a
Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
itzul.: Garazi Ugalde
Nagore Fernandez
Herriaren hezkuntza eta demokrazia
Nadezhda Krupskaia
itzul.: Leire Azkargorta
Jon Jimenez
2024 Abendua
MPK bildumak 10 urte (Biziei ere omen)
Manuel Vazquez Montalban
Poesia kaiera
2024 Azaroa
Sophia de Mello / Cecilia Meireles
Poemak
2024 Urria
2024 Iraila
Aurora Bertrana
Papeete modernoa
2024 Abuztua
2024 Uztaila
Katherine Mansfield
Hamalau poema
Amat-Piniella eta Tisner
Bi liburu
2024 Ekaina
Mohammed el-Kurd idazle palestinarraren Rifqa liburuko 6 poema
2024 Maiatza
Luisa Villalta poeta omenduko du letra galegoen egunak
2024 Martxoa