1914-08-26 / 1984-02-12
Julio Cortazar
Cortázar, Julio. Idazle argentinarra (Brussela, 1914 - Paris, 1984). Julio Cortázar Hego Amerikak eta literatura modernoak XX. mendean eman duen hitz lauzko idazle nagusietako bat da. Bere estiloa azken hamarkadetako kontaera joera ausartenen artean koka daiteke. Haren kontakizunek zerbait bizia, absurdua eta eragabekoa bailitzan aurkezten dute errealitatea, espazioa eta orden kronologikoa nahasian azaltzen dituzte, eta egilearen poesiarako dohai apartak nabarmentzeko bidea ematen dute. Córtazar-en lehen liburua hitz lauz idatziriko poema bat izan zen (Los Reyes, Erregeak 1949). Fantasiazko ipuin eta kontakizunak argitaratu zituen ondoren (Final de juego, Joko amaiera, 1956; Historias de cronopios y de famas, Kronopioen eta famen istorioak, 1962; La vuelta al día en ochenta mundos, Egunaren itzulia 80 munduetan, 1967; Octaedro, Oktaedroa, 1974), eta eleberri batzuk tartean: Los premios, Sariak, 1961; eleberri honetan argi eta garbi aurkeztu zuen Cortázarrek kontakizunaren egitura klasikoak berrantolatzeko irrikia. Rayuela (1963) da bide horretatik haren eleberririk hoberenetakoa; hark eman zion osperik handiena, eztabaida ugari biztu bazuen ere. 62 modelo para armar (1968) eta El libro de Manuel (Manuelen liburua, 1973) argitaratu zituen gero. 1971. urtean Pameos y meopas poema bilduma eman zuen argitara. Garrantzi handia dute halaber Cortázar-en itzulpen lanek, Poe eta Yourcenar-enak bereziki. Poe gainera maisutzat zeukan Cortázar-ek; haren eragin handia du, osagarri fantastikoen erabileran nabarmentzen denez. Giza eskubideen eta, bereziki, Latinamerikako herrien askatasunaren aldeko borrokan betiere, 1976an Txileko diktaduraren basakeriak salatzen zituen txostena eman zuen argitara eta 1984an Nicaragua, tan violentamente dulce idazlanen bilduma eskaini zuen, Nikaraguako iraultza sandinistaren alde.
itzul.: Gerardo Markuleta
Istorio hiperlaburrak, 1995
Milabidai - Erein
Itzulpenei buruzko itzulpen bat
Zintzhilik, 1986
Bidaiarentzako albistea
itzul.: Bego
Aizu - 25, 1984
KRITIKAK
Antologia apetatsua – Aritz Galarraga, Gara (2005-09-17)
Antologia apetatsua – Inma Errea, Diario de Noticias (2005-06-17)
Hegoaldeko autopista – Juan Luis Zabala, Euskaldunon Egunkaria (1995-01-29)
Oktaedroa – Juan Luis Zabala, Euskaldunon Egunkaria (1994-10-09)
Oktaedroa – Felipe Juaristi, El Diario Vasco (1993-05-08)
Otsailak 08: Annie Ernaux Gertakizuna Elorrion
Otsailak 09: Irene Sola Nik kantatu eta dantza egiten du mendiak Aretxabaletan
Puta zikinak
Juno Mac / Molly Smith
itzul.: Amaia Astobiza
Irati Majuelo
Winesburg, Ohio
Sherwood Anderson
itzul.: Joannes Jauregi
Nagore Fernandez
Suite frantsesa (bertsio argitaragabea)
Irene Nemirovski
itzul.: Mikel Garmendia / Joxe Mari Berasategi
Asier Urkiza
Poesia kaiera
Federico Garcia Lorca
itzul.: Juan Luis Zabala
Nagore Fernandez
Soniexka
Ludmila Ulitskaia
itzul.: Josu Zabaleta
Ibon Ega?a
Ethan Frome
Edith Wharton
itzul.: Miren Arratibel / Aintzane Atela
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Atsoa
Victor Catala
itzul.: Sagastibeltza
Nagore Fernandez
Borrokalari transgeneroak
Leslie Feinberg
itzul.: Fermintxo Zabaltza
Amaia Alvarez Uria
Kale gorriko umeak
Pier Paolo Pasolini
itzul.: Fernando Rey
Ibai Atutxa Orde?ana
Hamahiru ipuin
Luisa Carnes
itzul.: Danele Sarriugarte
Asier Urkiza
2023 Otsaila
2023 Urtarrila
2022 Abendua
Alphonse Daudet eta Louis Aragon
Testuak
2022 Azaroa
2022 Urria
Coleridge/Gautier
Erromantizismoaren haizeak
Federico Garcia Lorca
Poesia kaiera
Hushang Ebtehaj Sayeh
Hiru poema
2022 Iraila
2022 Abuztua
Stlanika, Varlam Xalamovek Kolymatik
2022 Uztaila
Tamara Kamenszain
Neskak garai geldiarazietan
Gassan Kanafani
Gizonak eguzkitan
2022 Ekaina