1914-08-26 / 1984-02-12
Julio Cortazar
Cortázar, Julio. Idazle argentinarra (Brussela, 1914 - Paris, 1984). Julio Cortázar Hego Amerikak eta literatura modernoak XX. mendean eman duen hitz lauzko idazle nagusietako bat da. Bere estiloa azken hamarkadetako kontaera joera ausartenen artean koka daiteke. Haren kontakizunek zerbait bizia, absurdua eta eragabekoa bailitzan aurkezten dute errealitatea, espazioa eta orden kronologikoa nahasian azaltzen dituzte, eta egilearen poesiarako dohai apartak nabarmentzeko bidea ematen dute. Córtazar-en lehen liburua hitz lauz idatziriko poema bat izan zen (Los Reyes, Erregeak 1949). Fantasiazko ipuin eta kontakizunak argitaratu zituen ondoren (Final de juego, Joko amaiera, 1956; Historias de cronopios y de famas, Kronopioen eta famen istorioak, 1962; La vuelta al día en ochenta mundos, Egunaren itzulia 80 munduetan, 1967; Octaedro, Oktaedroa, 1974), eta eleberri batzuk tartean: Los premios, Sariak, 1961; eleberri honetan argi eta garbi aurkeztu zuen Cortázarrek kontakizunaren egitura klasikoak berrantolatzeko irrikia. Rayuela (1963) da bide horretatik haren eleberririk hoberenetakoa; hark eman zion osperik handiena, eztabaida ugari biztu bazuen ere. 62 modelo para armar (1968) eta El libro de Manuel (Manuelen liburua, 1973) argitaratu zituen gero. 1971. urtean Pameos y meopas poema bilduma eman zuen argitara. Garrantzi handia dute halaber Cortázar-en itzulpen lanek, Poe eta Yourcenar-enak bereziki. Poe gainera maisutzat zeukan Cortázar-ek; haren eragin handia du, osagarri fantastikoen erabileran nabarmentzen denez. Giza eskubideen eta, bereziki, Latinamerikako herrien askatasunaren aldeko borrokan betiere, 1976an Txileko diktaduraren basakeriak salatzen zituen txostena eman zuen argitara eta 1984an Nicaragua, tan violentamente dulce idazlanen bilduma eskaini zuen, Nikaraguako iraultza sandinistaren alde.
itzul.: Gerardo Markuleta
Istorio hiperlaburrak, 1995
Milabidai - Erein
Itzulpenei buruzko itzulpen bat
Zintzhilik, 1986
Bidaiarentzako albistea
itzul.: Bego
Aizu - 25, 1984
KRITIKAK
Antologia apetatsua – Aritz Galarraga, Gara (2005-09-17)
Antologia apetatsua – Inma Errea, Diario de Noticias (2005-06-17)
Hegoaldeko autopista – Juan Luis Zabala, Euskaldunon Egunkaria (1995-01-29)
Oktaedroa – Juan Luis Zabala, Euskaldunon Egunkaria (1994-10-09)
Oktaedroa – Felipe Juaristi, El Diario Vasco (1993-05-08)
Uztailak 28: Ernest Hemingway idazlearen Fiesta. Eguzkia jaikitzen da irakurraldia Auritzetik Orbaizetara
Uztailak 28: Edorta Jimenez Hemingway eta Gernika Orbaizetan
Uztailak 28: I?aki Sagarna Ernest Hemingway eta Euskal Herria Aezkoako Kultur Olan
Uztailak 28: Ernest Hemingwayren poema errezitaldia Ariben
Sorginak, emaginak eta erizainak
Barbara Ehrenreich / Deirdre English
itzul.: Maria Colera Intxausti
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Gerezi-denbora
Montserrat Roig
itzul.: Amaia Apalauza
Amaia Alvarez Uria
Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark
itzul.: Danele Sarriugarte Mochales
Nagore Fernandez
Fiesta: Eguzkia jaikitzen da
Ernest Hemingway
itzul.: Koro Navarro
Aritz Galarraga
Nekropolia
Boris Pahor
itzul.: Santi Leone
Asier Urkiza
Horma
Marlen Haushofer
itzul.: Naroa Zubillaga
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Xomorroak
Julia Guillamon
itzul.: Martin Rezola
Nagore Fernandez
Metamorfosia
Franz Kafka
itzul.: Anton Garikano
Aritz Galarraga
Hormako atea eta beste ipuin batzuk
H.G. Wells
itzul.: Joxe Mari Berasategi
Hasier Rekondo
Begiak eman nizkinan eta ilunpeei behatu hien
Irene Sola
itzul.: Joxan Elosegi
Jon Jimenez
2024 Uztaila
Amat-Piniella eta Tisner
Bi liburu
2024 Ekaina
Mohammed el-Kurd idazle palestinarraren Rifqa liburuko 6 poema
2024 Maiatza
Luisa Villalta poeta omenduko du letra galegoen egunak
2024 Martxoa
Maria Barbal
Adiskide eskoziarrari
2024 Otsaila
Mildred Kiconco Barya
Lurraren orbainak
Sarah Kane
Zartatua/Psikosia 4.48
2024 Urtarrila
Jose Maria Arguedas
Pongoren ametsa
Antelme / Farrokhzad
Errepresiopeko hitzak
2023 Abendua
2023 Azaroa
Mosab Abu Toha eta Adania Xibli idazle palestinarrak euskarari ekarriak
2023 Urria