1819-08-01 / 1891-09-28
Herman Melville
Melville, Herman. Estatu Batuetako eleberrigilea (New York, 1819 - New York, 1891). 1841ean, Hegoaldeko Itsasoetan barrena ibili zen balea harraparien itsasontzi batean. Markesa uharteetan ontzitik ihes egin eta lau urtez egon zen Taipin, hango biztanleekin bizitzen. Ondoren, New Yorkera itzuli eta bere abenturak idazten hasi zen. Garai hartakoak dira; Typee (1846), Omoo (1847), Mardi (1849), Redburn (1849) eta White jacket (1850, Jaka zuria). 1850ean, N. Hawthorne ezagutu zuen eta eragin handia izan zuen Melvilleren idazkeran. Orduan hasi zen bidaia alegoria modura azaltzen, eta itxuren eta errealitatearen arteko loturak aztertzen. 1851an, Moby Dick, haren eleberri nagusia, argitaratu zuen. Eleberriak ez zuen batere arrakastarik izan, garai hartako gizarteak eta kritikak ez baitzuten ulertu. Melvilleren hurrengo eleberriak ere, Pierre or the ambiguities (1852), ez zuen harrera onik izan. Melvillek ordea idazten jarraitu zuen: The piazza tales (1856) ipuin liburua; Bartleby the scrivener (1853, Bartleby izkribatzailea, Juan Garziak euskaratua), Benito Cereno (1855), Israel Potter (1855) eta Billy Budd sailor (1924, Billy Budd mariñela), hil ondoren argitaratua. Melville baztertua eta pobrezian hil zen. Urte askotan ahaztua egon zen, baina 1920 inguruan berraurkitu zen bere obra; haren eleberriak maisu lantzat hartzen dira gaur egun. Eragin handia izan du XX. mendeko eleberrigintzan.
itzul.: Jose Ramon Vazquez
Alberdania-Erein-Igela, 2012
Literatura Unibertsala 154
Benito Cereno
itzul.: Jose Ramon Vazquez
Alberdania-Erein-Igela, 2012
Literatura Unibertsala 154
Bartleby izkribatzailea
itzul.: Juan Garzia Garmendia
Erein, 1991
Bartleby 1
Billy urkabean
itzul.: Joseba Sarrionandia
Izkiriaturik aurkitu ditudan ene poemak, 1985
Pamiela
Moby Dick
itzul.: Kaxildo Alkorta
Mensajero, 1977
Kimu 18
KRITIKAK
Bartleby eskribatzailea – Iraitz Urkulo, Berria (2016-04-03)
Billy Budd, marinela – Iker Zaldua, Gara (2014-02-16)
Benito Cereno – Iker Zaldua, Gara (2014-01-26)
Bartleby izkribatzailea – Anjel Lertxundi, El Diario Vasco (1991-04-17)
Maiatzak 19: Joseph Brodsky Ur-marka Donostian
Maiatzak 24: Virginie Despentesen King Kong teoria Aurizberrin
31 ipuin
Anton Txekhov
itzul.: Iker Santxo Insausti
Pello Zupiria
Beirazko kanpaia
Sylvia Plath
itzul.: Garazi Arrula
Irati Majuelo
Landa aldeko neskak
Edna O'Brien
itzul.: Gema Lopez Las Heras
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Infinitua ihi batean
Irene Vallejo
itzul.: Fernando Rey
Paloma Rodriguez-Miņambres
Jainkoaren seme
Cormac McCarthy
itzul.: Juan Mari Mendizabal
Asier Urkiza
Barrenetik zulatzen zaitut. 8 ahots itsasertzetik
Askoren artean
itzul.: Askoren artean
Nagore Fernandez
Ulises
James Joyce
itzul.: Xabier Olarra
Jose Luis Padron
Beirazko kanpaia
Sylvia Plath
itzul.: Garazi Arrula
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Infinitua ihi batean
Irene Vallejo
itzul.: Fernando Rey
Hasier Rekondo
Oihan hitzean mundua
Ursula K. Le Guin
itzul.: Amaia Apalauza
Aritz Gorrotxategi
2022 Apirila
Thornton Wilder
San Luis Reyren zubia
Robert Musil / Roland Topor
Seriotik umorera
William Butler Yeats
Munduko Poesia Kaierak
Walt Whitman
Munduko Poesia Kaierak
2022 Martxoa
Peter Sellars
Antzerkiaren Nazioarteko Eguna
Carlos Casares/Josep Pla
Urteurren periferikoak
Pier Paolo Pasolini
Literatur lanak
Beppe Fenoglio/Dino Campana
Italiako ahaireak
2022 Otsaila
Audre Lorde/Toni Morrison
Testuak
Wislawa Szymborska
Poemak eta hitzaldia
2022 Urtarrila
2021 Abendua
bell hooks
Feminismoa denon kontua da
Baudelairek idatzi eta Lauaxetak euskaratutako Odol iturrija IbonRG-ren ahotsean
2021 Azaroa
Nancy Fraser
Kapitalaren lantegi ezkutuak
2021 Urria
Virginie Despentes
Gorputz iraultzaile baten sorkuntza
2021 Iraila
Katharine S. Prichard
Ihesaldia
2021 Abuztua
Saki eta John BergerNemesisen jaia - Harriak