euskarari ekarriak

1.591 idazle / 4.067 idazlan

  A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z  

Azken kritikak

1561-01-22 / 1626-04-09

Francis Bacon


Bacon, Francis. (Lord Verulam) Politikari eta filosofo ingelesa (Londres, 1561 - Londres, 1626). Zuzenbide ikasketak egin ondoren, Parlamentuko Behe Ganbaran diputatu sartu zen (1584) eta James I.aren babespean epaitegiko kargu gorenak beretu zituen; 1621ean Sain-Albans-eko bizkonde izendatu zuten. Urte berean kartzeleratu egin zuten salaketa baten ondorioz eta, erregeak barkamena eman bazion ere, politikatik aparte geratu zen. Azken urteak zientzia eta filosofia lantzen iragan zituen. Lan nagusiak: Moral eta politika saioak (1597); Novum organum scientiarum (1620); De dignitate et augmentis scientiarum (1623); bere lanik garrantzitsuena; Enrike VII.aren historia (1622); Atlantida berria (1627), filosofia eleberria, jakintsuek gobernatu beharreko Hiriaren antolamenduaz diharduen liburua, eta Instauratio Magna (1623), amaitu gabea eta aurreko lan batzuk ere biltzen zituena. n Aristotelerengandiko eta eskolastikaren tradizioarekiko loturak eten nahian, Baconek zientzien ordena berritu zuen, eta arimaren beste sailkapen bat proposatu, ahalmenetan oinarritua: historia (oroimena), poesia (irudimena) eta filosofia (arrazoimena). Izadiari buruzko jakintza lortzeko alde batera utzi beharra dago huts guztiak, aurreiritziak, irudi faltsuak (idola). Baconek metodo induktibo eta esperimentaziozko baten oinarriak erakutsi zituen. Hala berezko enpirismoa nola arrazionalismo abstraktua, biak arbuiatuz, gertaeren kausa naturalen ikerketa eta horien formaren zehaztapena da Baconentzat zientzia ezagutza. n Baconen pentsamenduari buruz hainbat motatako iritziak eman izan dira: batzuentzat Berpizkundeko azken pentsalaria da eta haren filosofia zientziaren aurrekoa, natur zientzietan matematikak duen garrantzia gutxiesten zuena; beste zenbaitentzat, zientzia modernoaren egiazko aitzindaria da.

[Idazleari buruzko informazio gehiago]

Atlantida berria

itzul.: Lur erredakzioa

Lur Entziklopedia Tematikoa, 1999

Hitzorduak

Uztailak 15: Juliana Leveille-Trudel Nirliit Lekeition

Uztailak 20: Mohammed El Kurd idazlearen poemak Palestinaren aldeko errezitalean Azpeitian

Azken kritikak

Amok
Stefan Zweig

itzul.: Aiora Jaka
Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

itzul.: Aingeru Epaltza
Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

itzul.: Rafa Santxitz-Muxika
Amaia Alvarez Uria

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

itzul.: Rafa Santxitz-Muxika
Asier Urkiza

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

itzul.: Maialen Berasategi
Paloma Rodriguez-Mi?ambres

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

itzul.: Xabier Monasterio
Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Paziente isila
Alex Michaelides

itzul.: Fernando Rey
Nagore Fernandez

Eromenaren laudorioa
Erasmo Rotterdamgoa

itzul.: Julen Kalzada
Aritz Galarraga

Bigarren sexua
Simone de Beauvoir

itzul.: Irene Arrarats
Mikel Asurmendi

Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark

itzul.: Danele Sarriugarte Mochales
Jon Jimenez

Azken sarrerak

2025 Ekaina

Ford Madox Ford
Historiarik goibelena

Manuel de Pedrolo
Irakurgai

Teresa Colom
Bost poema

Patxi Apalategi
Itzulpen lanak

Oscar Milosz
Poesia kaiera

Frank O'Hara
Poesia kaiera

2025 Maiatza

Palestinar poetak
Poemak Nakba egunez

Gabriel Aresti eta berak euskaratutako Internazionala osorik

2025 Apirila

Huy Can / Yusef Komunyakaa
Poemak Vietnamdik

Roberto Arlt
Arlt gogoan

Jean-Paul Sartre
Sartre euskaraz

Francis Scott Fitzgerald
Euskarazko lanak

2025 Martxoa

Flannery O'Connor
Mendeurrena

Friedrich H?lderlinen urteurrena

Ana Blandiana
Hamabi poema

Ernesto Cardenal
Apokalipsia

<>Edgar Lee Masters<>
Hamar poema

Martxoaren 1ean
Bina poema

2025 Otsaila

Takiji Kobayashi
Martxoak 15

Huy Can
Zortzi poema

Galegoz heldutako poemak

Saltzaile baten heriotza

Pedro Lemebel
Manifestua

2025 Urtarrila

Derek Walcott/Nijole Miliauskaite
Zubia elurretan

Miguel Torga< br>Piztiak

Paco Urondo
Poemak

Louise Michel
Idazlanak

Alex Susanna
Sei poema

2024 Abendua

Juan Ramon Jimenez
Hamabi poema

MPK bildumak 10 urte (Biziei ere omen)

Jacques Prevert
Poesia kaiera

Manuel Vazquez Montalban
Poesia kaiera

2024 Azaroa

Leonardo Sciascia
Narratiba

Sophia de Mello / Cecilia Meireles
Poemak

Santu gutxi letren sarean

2024 Urria

Fatou Ndiaye Sow
Lau poema

Elizabeth Bishop
Hamabi poema

Lupe Gomez
Poemak

[Sarrera guztiak ikusi]