1896-04-16 / 1963-12-25
Tristan Tzara
Tzara, Tristan. (Samy Rosenstock jaiotza izenez). Errumaniar jatorriko idazle frantsesa (Moinesti, 1896 - Paris, 1963). 1916an Zurich-en dada higikundea sortu zuen beste zenbait lagunekin. Tzararen ustetan, mendebalak Lehen Mundu Gerra hain erraz onartzerakoan traizio egin zion bere buruari; egoera horren aurrean, poesia mendebaleko kulturaren aurkako arma gisa aurkezten zuen, haren bidez kultura horren balio estetiko, moral, filosofiko eta erlijioso guztiak deuseztu nahi zituela. Hala, poesia logikatik kanpo jarri zuen, hizkuntza hautsiz: sintaxiaz arduratu gabe, hitzak bat-bateko pentsamenduaren harira lerrokatzen baitzituen. 1918an Parisen hartu zuen egoitza. Europako hiriburu gehienetan, eta Parisen bereziki, eskandalagarriak gertatzen ziren bilkura artistiko literarioak antolatzen zituen bere lagunekin batera -Breton, Éluard, Soupault, Péret...-. Nihilismo aldi horrez geroztik, poesia orekatuago eta soilagoa egin zuen, aldi berean marxismora hurbiltzen zela. Bigarren Mundu Gerran erresistentzian parte hartu zuen. Tzararen obraren burubideak surrealismoaren oinarrietan aurkitzen dira, bera higikunde hartako kide izan ez bazen ere. Zenbait obra: La première aventure céleste de M. Antipyrine (1916, Antipirina jaunaren lehen abentura zerutarra); Vingt-cinq poèmes (1919, Hogeitabost poema); De nos oiseaux (1929, Gure txoriez); Midis gagnés (1939, Eguerdi irabaziak); Entre-temps (1946, Bitartean); La face intérieure (1954, Barneko aurpegia). Bere obra teoriko batzuk dira: Sept manifestes dada (1924, Zazpi manifestu dada); Le surréalisme et l'après-guerre (1947, Surrealismoa eta gerraondoa).
Kapitaina!
itzul.: Harkaitz Cano
Literatura Unibertsala – Batxilergoa, 2000
EIZIE-Erein
Uztailak 28: Ernest Hemingway idazlearen Fiesta. Eguzkia jaikitzen da irakurraldia Auritzetik Orbaizetara
Uztailak 28: Edorta Jimenez Hemingway eta Gernika Orbaizetan
Uztailak 28: I?aki Sagarna Ernest Hemingway eta Euskal Herria Aezkoako Kultur Olan
Uztailak 28: Ernest Hemingwayren poema errezitaldia Ariben
Sorginak, emaginak eta erizainak
Barbara Ehrenreich / Deirdre English
itzul.: Maria Colera Intxausti
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Gerezi-denbora
Montserrat Roig
itzul.: Amaia Apalauza
Amaia Alvarez Uria
Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark
itzul.: Danele Sarriugarte Mochales
Nagore Fernandez
Fiesta: Eguzkia jaikitzen da
Ernest Hemingway
itzul.: Koro Navarro
Aritz Galarraga
Nekropolia
Boris Pahor
itzul.: Santi Leone
Asier Urkiza
Horma
Marlen Haushofer
itzul.: Naroa Zubillaga
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Xomorroak
Julia Guillamon
itzul.: Martin Rezola
Nagore Fernandez
Metamorfosia
Franz Kafka
itzul.: Anton Garikano
Aritz Galarraga
Hormako atea eta beste ipuin batzuk
H.G. Wells
itzul.: Joxe Mari Berasategi
Hasier Rekondo
Begiak eman nizkinan eta ilunpeei behatu hien
Irene Sola
itzul.: Joxan Elosegi
Jon Jimenez
2024 Uztaila
Amat-Piniella eta Tisner
Bi liburu
2024 Ekaina
Mohammed el-Kurd idazle palestinarraren Rifqa liburuko 6 poema
2024 Maiatza
Luisa Villalta poeta omenduko du letra galegoen egunak
2024 Martxoa
Maria Barbal
Adiskide eskoziarrari
2024 Otsaila
Mildred Kiconco Barya
Lurraren orbainak
Sarah Kane
Zartatua/Psikosia 4.48
2024 Urtarrila
Jose Maria Arguedas
Pongoren ametsa
Antelme / Farrokhzad
Errepresiopeko hitzak
2023 Abendua
2023 Azaroa
Mosab Abu Toha eta Adania Xibli idazle palestinarrak euskarari ekarriak
2023 Urria