1600-01-17 / 1681-05-25
Calderon de la Barca
Calderón de la Barca, Pedro. Espainiar drama idazlea (Madril, 1600 - Madril, 1681). Alcalan eta Salamancan egin zituen ikasketak. 1623. urtean antzeztu zen lehenengoz haren komedia bat: Amor, honor y poder (Amodioa, ohorea eta aginpidea). Flandriara egindako bidaia baten ondoan (1623-1625), idazten hasi zen buru-belarri. Liskar eta borroka zalea zen. Gaztetatik ezaguna zen Madril osoan eta laster hasi zen erregerentzako lanetan. 1635ean idatzi zuen La vida es sueño (Bizitza ametsa da), Calderón-en heldutasuna erakusten duen lana eta Europako antzerti barrokoak eman duen lan nagusietakoa dena. 1637. urtean, Santiagoko ordenako zaldun titulua jaso ondoren, Infantadoko dukearen mendean jarri zen eta errege-gizon gisa hartu zuen parte Hondarribiko guduan (frantsesen aurka, 1638), Valentziako eta, batez ere, Kataluniako borroketan (1640, Calderón de la Barcak els segadors-en aurkako ekinaldian ihardun zuen). 1637. urtean lehen komedia eman zuen argitara. Garai hartakoa da El alcalde de Zalamea (Zalameako alkatea) , aginpide ofizialaren aldeko drama ospetsua. 1645. urtean idatzi zuen El gran teatro del mundo (Munduaren antzeztoki handia) komedia filosofikoa. 1651. urtean apaiz egin zen eta bi urte geroago Felipe IV.aren kapilau izendatu zuten. 1677. urtean ekitaldi bakarreko hamabi antzerti lan (auto sacramental deituak), erlijio ospakizunetan jokatzekoak, argitaratu zituen. Calderón de la Barca-ren antzerkia ideologia kutsu handiaz dago hornitua. Espainiako erregearen zerbitzari leiala eta Kontraerreformaren aldeko sutsua izan zen, eta xede nagusi horietara jarri zuen bere dohain ukaezina. Europako antzerkigile nagusietakoa izan zen garai hartan Calderón.
Zalameako alkatea
itzul.: Lur erredakzioa
Lur Entziklopedia Tematikoa, 1999
Beti nagoela nik det amets egiten
itzul.: Klaudio Otaegi
La Vasconia / La Baskonia - 3, 1893
Zalameako alkatia
itzul.: Luis Iza
Juan E. Dalmas, 1881
KRITIKAK
Bizitza amets – Ainara Maia, Gara (2013-12-08)
Bizitza amets – Igor Estankona, Deia (2013-07-27)
Bizitza amets – Karlos del Olmo, eizie.org (2013-04-16)
Abenduak 17: Negarrik ez haurra Antsoainen
Abenduak 17: Aurpegirik gabeko hiltzaileak Oiartzunen
Sorginak, emaginak eta erizainak / Emakumezko sendalarien historia bat
Barbara Ehrenreich / Deirdre English
itzul.: Maria Colera Intxausti
Irati Majuelo
Ene herri txikia
Gaël Faye
itzul.: Irati Bereau
Hasier Rekondo
Poesia kaiera
Louis Aragon
itzul.: Itziar Diez de Ultzurrun Sagala
Igor Estankona
Poesia kaiera
Louis Aragon
itzul.: Itziar Diez de Ultzurrun Sagala
Javier Rojo
Poesia kaiera
John Berger
itzul.: Iņigo Roque Eguzkitza
Igor Estankona
Poesia kaiera
John Berger
itzul.: Iņigo Roque Eguzkitza
Joannes Jauregi
Isiltasunaren itsasargia
Ibon Martin
itzul.: Aiora Jaka Irizar
Javier Rojo
Gerrak ez du emakume aurpegirik
Svetlana Aleksievitx
itzul.: Iker Sancho
Ekaitz Zabala Iturbe
Poesia kaiera
Ezra Pound
itzul.: Luigi Anselmi
Igor Estankona
Auschwitzeko tatuatzailea
Heather Morris
itzul.: Miel Anjel Elustondo
Joannes Jauregi
2019 Azaroa
2019 Urria
Daniel Salgado poeta galegoa eta Vietcong
Jordi Cuixart
Izan dezagun adorea
Natalia Ginzburg
Michele maitea
Juan Ramon Jimenez
Hamabi olerki
2019 Iraila
2019 Abuztua
Ernest Hemingway
Aldaketa sakona
George Orwell
Zergaitik idazten dudan
2019 Uztaila
Gassan Kanafani
Gizonak eguzkitan
2019 Ekaina
Subhro Bandopadhyay, Abdul Hadi Sadoun
Hamar poema
Branco, Berger, Alvarez Caccamo
Seina poema
2019 Maiatza
Binyavanga Wainaina
Nola idatzi Afrikari buruz
Nanni Balestrini
Gutuna nire irakurle esperientziagabe eta baketsuari
2019 Apirila
Gernika eta Lauaxeta gure literaturan
Victor Hugo
Parisko Andre Maria 1482
2019 Martxoa