1600-01-17 / 1681-05-25
Calderon de la Barca
Calderón de la Barca, Pedro. Espainiar drama idazlea (Madril, 1600 - Madril, 1681). Alcalan eta Salamancan egin zituen ikasketak. 1623. urtean antzeztu zen lehenengoz haren komedia bat: Amor, honor y poder (Amodioa, ohorea eta aginpidea). Flandriara egindako bidaia baten ondoan (1623-1625), idazten hasi zen buru-belarri. Liskar eta borroka zalea zen. Gaztetatik ezaguna zen Madril osoan eta laster hasi zen erregerentzako lanetan. 1635ean idatzi zuen La vida es sueño (Bizitza ametsa da), Calderón-en heldutasuna erakusten duen lana eta Europako antzerti barrokoak eman duen lan nagusietakoa dena. 1637. urtean, Santiagoko ordenako zaldun titulua jaso ondoren, Infantadoko dukearen mendean jarri zen eta errege-gizon gisa hartu zuen parte Hondarribiko guduan (frantsesen aurka, 1638), Valentziako eta, batez ere, Kataluniako borroketan (1640, Calderón de la Barcak els segadors-en aurkako ekinaldian ihardun zuen). 1637. urtean lehen komedia eman zuen argitara. Garai hartakoa da El alcalde de Zalamea (Zalameako alkatea) , aginpide ofizialaren aldeko drama ospetsua. 1645. urtean idatzi zuen El gran teatro del mundo (Munduaren antzeztoki handia) komedia filosofikoa. 1651. urtean apaiz egin zen eta bi urte geroago Felipe IV.aren kapilau izendatu zuten. 1677. urtean ekitaldi bakarreko hamabi antzerti lan (auto sacramental deituak), erlijio ospakizunetan jokatzekoak, argitaratu zituen. Calderón de la Barca-ren antzerkia ideologia kutsu handiaz dago hornitua. Espainiako erregearen zerbitzari leiala eta Kontraerreformaren aldeko sutsua izan zen, eta xede nagusi horietara jarri zuen bere dohain ukaezina. Europako antzerkigile nagusietakoa izan zen garai hartan Calderón.
Zalameako alkatea
itzul.: Lur erredakzioa
Lur Entziklopedia Tematikoa, 1999
Beti nagoela nik det amets egiten
itzul.: Klaudio Otaegi
La Vasconia / La Baskonia - 3, 1893
Zalameako alkatia
itzul.: Luis Iza
Juan E. Dalmas, 1881
KRITIKAK
Bizitza amets – Ainara Maia, Gara (2013-12-08)
Bizitza amets – Igor Estankona, Deia (2013-07-27)
Bizitza amets – Karlos del Olmo, eizie.org (2013-04-16)
Martxoak 08: Raymond Chandler, Ez adiorik Donostian
Martxoak 09: Ngugi wa Thiong'o, Gerra garaiko ametsak Abadiñon
Martxoak 18: Aleksandra Kollontaiz, Erle langileen amodioak Larrabetzun
Martxoak 22: Emily Bronte, Gailur ekaiztsuak Aramaion
Martxoak 25: Truman Capote, Gosaria Tiffany's-en Zarautzen
Martxoak 25: Safo, poesia guztia Tolosan
Erbesteko gutunak Victor Hugori
Louise Michel
itzul.: Amaia Lasa
Irati Majuelo
Bihotza nora, zu hara
Susanna Tamaro
itzul.: Fernando Rey
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Atezainaren larria penalti-jaurtiketan
Peter Handke
itzul.: Jose Mari Berasategi Zurutuza
Hasier Rekondo
Erle langileen amodioak
Aleksandra Kollontai
itzul.: Aroa Uharte
Ibai Atutxa Ordeñana
Odolik gabe
Alessandro Baricco
itzul.: Fernando Rey
Nagore Fernandez
Atezainaren larria penalti-jaurtiketan
Peter Handke
itzul.: Jose Mari Berasategi Zurutuza
Javier Rojo
Neskamearen ipuina
Margaret Atwood
itzul.: Zigor Garro
Iban Lantxo
Analfabetoa idazle
Agota Kristof
itzul.: Eskarne Mujika Gallastegi
Irati Majuelo
Erle langileen amodioak
Aleksandra Kollontai
itzul.: Aroa Uharte
Ibon Egaña
Nik kantatu eta dantza egiten du mendiak
Irene Sola
itzul.: Joxan Elosegi
Amaia Alvarez Uria
2021 Martxoa
2021 Otsaila
2021 Urtarrila
Dashiell Hammett
Behin bakarrik urka zaitzakete
Friedrich Dürrenmatt
Hainbat lan
2020 Abendua
Ken Saro-Wiwa
Afrikak bere eguzkia hiltzen du
Clarice Lispector
Bederatzi poema
Susa argitaletxea Durangoko liburu azokan
Burgosko auzia eta Jean Paul Sartre gogora ekarriak
2020 Azaroa
Sarah Kane
Zartatua / 4.48 Psikosia
2020 Urria
Harold Pinter
Alaska moduko bat
2020 Iraila
William Carlos Williams
Indarraren erabilera
2020 Abuztua
Charles Bukowski
Poema antologia
2020 Uztaila