1600-01-17 / 1681-05-25
Calderon de la Barca
Calderón de la Barca, Pedro. Espainiar drama idazlea (Madril, 1600 - Madril, 1681). Alcalan eta Salamancan egin zituen ikasketak. 1623. urtean antzeztu zen lehenengoz haren komedia bat: Amor, honor y poder (Amodioa, ohorea eta aginpidea). Flandriara egindako bidaia baten ondoan (1623-1625), idazten hasi zen buru-belarri. Liskar eta borroka zalea zen. Gaztetatik ezaguna zen Madril osoan eta laster hasi zen erregerentzako lanetan. 1635ean idatzi zuen La vida es sueño (Bizitza ametsa da), Calderón-en heldutasuna erakusten duen lana eta Europako antzerti barrokoak eman duen lan nagusietakoa dena. 1637. urtean, Santiagoko ordenako zaldun titulua jaso ondoren, Infantadoko dukearen mendean jarri zen eta errege-gizon gisa hartu zuen parte Hondarribiko guduan (frantsesen aurka, 1638), Valentziako eta, batez ere, Kataluniako borroketan (1640, Calderón de la Barcak els segadors-en aurkako ekinaldian ihardun zuen). 1637. urtean lehen komedia eman zuen argitara. Garai hartakoa da El alcalde de Zalamea (Zalameako alkatea) , aginpide ofizialaren aldeko drama ospetsua. 1645. urtean idatzi zuen El gran teatro del mundo (Munduaren antzeztoki handia) komedia filosofikoa. 1651. urtean apaiz egin zen eta bi urte geroago Felipe IV.aren kapilau izendatu zuten. 1677. urtean ekitaldi bakarreko hamabi antzerti lan (auto sacramental deituak), erlijio ospakizunetan jokatzekoak, argitaratu zituen. Calderón de la Barca-ren antzerkia ideologia kutsu handiaz dago hornitua. Espainiako erregearen zerbitzari leiala eta Kontraerreformaren aldeko sutsua izan zen, eta xede nagusi horietara jarri zuen bere dohain ukaezina. Europako antzerkigile nagusietakoa izan zen garai hartan Calderón.
Zalameako alkatea
itzul.: Lur erredakzioa
Lur Entziklopedia Tematikoa, 1999
Beti nagoela nik det amets egiten
itzul.: Klaudio Otaegi
La Vasconia / La Baskonia - 3, 1893
Zalameako alkatia
itzul.: Luis Iza
Juan E. Dalmas, 1881
KRITIKAK
Bizitza amets – Ainara Maia, Gara (2013-12-08)
Bizitza amets – Igor Estankona, Deia (2013-07-27)
Bizitza amets – Karlos del Olmo, eizie.org (2013-04-16)
Ekainak 30: Juliana Leveille-Trudel Nirliit Gasteizen
Uztailak 01: Hemingway Iratin barna
Ene anaia femeninoa
Marina Tsvetaieva
itzul.: Joxe Mari Berasategi
Nagore Fernandez
Austerlitz
W.G. Sebald
itzul.: Idoia Santamaria
Hasier Rekondo
Austerlitz
W.G. Sebald
itzul.: Idoia Santamaria
Jon Martin-Etxebeste
Ur-marka
Joseph Brodsky
itzul.: Rikardo Arregi
Irati Majuelo
31 ipuin
Anton Txekhov
itzul.: Iker Santxo Insausti
Nagore Fernandez
Austerlitz
W.G. Sebald
itzul.: Idoia Santamaria
Irati Majuelo
31 ipuin
Anton Txekhov
itzul.: Iker Santxo Insausti
Pello Zupiria
Beirazko kanpaia
Sylvia Plath
itzul.: Garazi Arrula
Irati Majuelo
Landa aldeko neskak
Edna O'Brien
itzul.: Gema Lopez Las Heras
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Infinitua ihi batean
Irene Vallejo
itzul.: Fernando Rey
Paloma Rodriguez-Miņambres
2022 Ekaina
2022 Maiatza
Gabriel Ferrater poetaren mendeurrena
2022 Apirila
Thornton Wilder
San Luis Reyren zubia
Robert Musil / Roland Topor
Seriotik umorera
William Butler Yeats
Munduko Poesia Kaierak
Walt Whitman
Munduko Poesia Kaierak
2022 Martxoa
Peter Sellars
Antzerkiaren Nazioarteko Eguna
Carlos Casares/Josep Pla
Urteurren periferikoak
Pier Paolo Pasolini
Literatur lanak
Beppe Fenoglio/Dino Campana
Italiako ahaireak
2022 Otsaila
Audre Lorde/Toni Morrison
Testuak
Wislawa Szymborska
Poemak eta hitzaldia
2022 Urtarrila
2021 Abendua
bell hooks
Feminismoa denon kontua da
Baudelairek idatzi eta Lauaxetak euskaratutako Odol iturrija IbonRG-ren ahotsean
2021 Azaroa
Nancy Fraser
Kapitalaren lantegi ezkutuak
2021 Urria