1849-01-22 / 1912-05-14
August Strindberg
Strindberg, August. Suediar idazlea (Estokolmo, 1849 - Estokolmo, 1912). Suediako antzerkigile goren honen obrak -autobiografikoa hein handi batean- bizitza konplikatu eta grinatsu bat erakusten du. 1867an Uppsala-ko unibertsitatean filologia eta medikuntza ikasten hasi zen eta aldi berean behin-behineko zenbait lanbidetan ihardun zuen. Tjänstekvinnans son (1886, Neskamearen semea) izenburuko obran bere haurtzaroa, gaztaroa eta bilakabide intelektuala deskribatu zituen. n Guztira, 70 drama inguru, dozenatik gora eleberri eta saiakera, narrazio labur zein poema anitz idatzi zituen. Lehen aldian naturalismoaren bidetik idatzi zuen, beti ere bere subjetibismoa nabarmentzen zuela: Röda rummet (1879, Gela gorria) eleberria; Giftas I-II (1884, Ezkonduak I-II) narrazio laburrak eta, batez ere, antzerki obrak: Fadren (1882, Aita); Fröken Julie (1888, Julia andereñoa); Fordringsägare (1888, Hartzekodunak). Bestalde, Mäster Olof (1872, Olof Maisua) antzerkiarekin hasitako jenero historikoa berriro ukitu zuen beste zenbait obratan, hala nola Gustav Vasa, Eric (biak 1899koak); Dödsdansen (1900, Herioaren dantza). Bigarren aldian mistizismoaz eta okultismoaz kezkaturik idatzi zuen: Ett drömspel (1901, Loa). Azkeneko aldian Teatro Intimoa izenekoa sorturik, kamera teatroa landu zuen: Ovader (Ekaitza), Pelikanen (Pelikanoa) Spöksonaten (Espektruen dantza), 1907koak denak. Strindberg-en antzerkiak pentsamolde ezberdinen eragina du: Kierkegaard, Nietzsche, sozialismo erromantikoa, ateismoa lehenbizi, mistizismoa gero. Alabaina, edozer gai ukitzen duela, autorearen ni propioaren alderdia nagusi agertzen da beti. Jokaeraren aztertzailea da; subkontzientearen arazoei begira dago beti, gizakien arteko inkomunikazioaren testigantza emanez. Strindbergen obra dramaturgia modernoaren iturrietako bat da.
Zubizabal-6, 2001
31 ipuin
Anton Txekhov
itzul.: Iker Santxo Insausti
Nagore Fernandez
Austerlitz
W.G. Sebald
itzul.: Idoia Santamaria
Irati Majuelo
31 ipuin
Anton Txekhov
itzul.: Iker Santxo Insausti
Pello Zupiria
Beirazko kanpaia
Sylvia Plath
itzul.: Garazi Arrula
Irati Majuelo
Landa aldeko neskak
Edna O'Brien
itzul.: Gema Lopez Las Heras
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Infinitua ihi batean
Irene Vallejo
itzul.: Fernando Rey
Paloma Rodriguez-Miņambres
Jainkoaren seme
Cormac McCarthy
itzul.: Juan Mari Mendizabal
Asier Urkiza
Barrenetik zulatzen zaitut. 8 ahots itsasertzetik
Askoren artean
itzul.: Askoren artean
Nagore Fernandez
Ulises
James Joyce
itzul.: Xabier Olarra
Jose Luis Padron
Beirazko kanpaia
Sylvia Plath
itzul.: Garazi Arrula
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
2022 Maiatza
Gabriel Ferrater poetaren mendeurrena
2022 Apirila
Thornton Wilder
San Luis Reyren zubia
Robert Musil / Roland Topor
Seriotik umorera
William Butler Yeats
Munduko Poesia Kaierak
Walt Whitman
Munduko Poesia Kaierak
2022 Martxoa
Peter Sellars
Antzerkiaren Nazioarteko Eguna
Carlos Casares/Josep Pla
Urteurren periferikoak
Pier Paolo Pasolini
Literatur lanak
Beppe Fenoglio/Dino Campana
Italiako ahaireak
2022 Otsaila
Audre Lorde/Toni Morrison
Testuak
Wislawa Szymborska
Poemak eta hitzaldia
2022 Urtarrila
2021 Abendua
bell hooks
Feminismoa denon kontua da
Baudelairek idatzi eta Lauaxetak euskaratutako Odol iturrija IbonRG-ren ahotsean
2021 Azaroa
Nancy Fraser
Kapitalaren lantegi ezkutuak
2021 Urria
Virginie Despentes
Gorputz iraultzaile baten sorkuntza
2021 Iraila