1849-01-22 / 1912-05-14
August Strindberg
Strindberg, August. Suediar idazlea (Estokolmo, 1849 - Estokolmo, 1912). Suediako antzerkigile goren honen obrak -autobiografikoa hein handi batean- bizitza konplikatu eta grinatsu bat erakusten du. 1867an Uppsala-ko unibertsitatean filologia eta medikuntza ikasten hasi zen eta aldi berean behin-behineko zenbait lanbidetan ihardun zuen. Tjänstekvinnans son (1886, Neskamearen semea) izenburuko obran bere haurtzaroa, gaztaroa eta bilakabide intelektuala deskribatu zituen. n Guztira, 70 drama inguru, dozenatik gora eleberri eta saiakera, narrazio labur zein poema anitz idatzi zituen. Lehen aldian naturalismoaren bidetik idatzi zuen, beti ere bere subjetibismoa nabarmentzen zuela: Röda rummet (1879, Gela gorria) eleberria; Giftas I-II (1884, Ezkonduak I-II) narrazio laburrak eta, batez ere, antzerki obrak: Fadren (1882, Aita); Fröken Julie (1888, Julia andereñoa); Fordringsägare (1888, Hartzekodunak). Bestalde, Mäster Olof (1872, Olof Maisua) antzerkiarekin hasitako jenero historikoa berriro ukitu zuen beste zenbait obratan, hala nola Gustav Vasa, Eric (biak 1899koak); Dödsdansen (1900, Herioaren dantza). Bigarren aldian mistizismoaz eta okultismoaz kezkaturik idatzi zuen: Ett drömspel (1901, Loa). Azkeneko aldian Teatro Intimoa izenekoa sorturik, kamera teatroa landu zuen: Ovader (Ekaitza), Pelikanen (Pelikanoa) Spöksonaten (Espektruen dantza), 1907koak denak. Strindberg-en antzerkiak pentsamolde ezberdinen eragina du: Kierkegaard, Nietzsche, sozialismo erromantikoa, ateismoa lehenbizi, mistizismoa gero. Alabaina, edozer gai ukitzen duela, autorearen ni propioaren alderdia nagusi agertzen da beti. Jokaeraren aztertzailea da; subkontzientearen arazoei begira dago beti, gizakien arteko inkomunikazioaren testigantza emanez. Strindbergen obra dramaturgia modernoaren iturrietako bat da.
Zubizabal-6, 2001
Apirilak 23: Ahmadou Kourouma Independentzien eguzkiak Donostian
Apirilak 24: Annie Ernaux Emakume bat Orion
Apirilak 25: Olga Tokarczuk Erabili goldea hilen hezurren gainetik Gasteizen
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
itzul.: Amaia Apalauza
Bestiak Liburutegia
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
itzul.: Jonathan Lavilla / Javier Agirre
Aritz Galarraga
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
itzul.: Edorta Matauko
Jon Jimenez
Barbaro iraun
Louisa Yousfi
itzul.: Itziar Diez de Ultzurrun
Amaia Alvarez Uria
Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson
itzul.: Amaia Astobiza / I?igo Roque
Irati Majuelo
Hitzak palmondo
Silvia Federici
itzul.: Amaia Astobiza
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
itzul.: Be?at Irastorza
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
itzul.: Xabier Kintana
Aritz Galarraga
Independentzien eguzkiak
Ahmadou Kourouma
itzul.: Aiora Jaka
Jon Jimenez
Bortxaketa
Joyce Carol Oates
itzul.: Xabier Olarra
Ibon Ega?a
2024 Martxoa
Maria Barbal
Adiskide eskoziarrari
2024 Otsaila
Mildred Kiconco Barya
Lurraren orbainak
Sarah Kane
Zartatua/Psikosia 4.48
2024 Urtarrila
Jose Maria Arguedas
Pongoren ametsa
Antelme / Farrokhzad
Errepresiopeko hitzak
2023 Abendua
2023 Azaroa
Mosab Abu Toha eta Adania Xibli idazle palestinarrak euskarari ekarriak
2023 Urria
Gabriel Arestik euskaratutako Internazionala osorik
2023 Iraila
Jon Beistegik euskarari ekarritakoak
Chopin eta Mansfield
Narrazioak
Ho Chi Minh
Gartzelako egunkaria
2023 Abuztua
2023 Uztaila
David Albahari
G?tz eta Meyer (zatia)