1621-07-08 / 1695-04-13
Jean de La Fontaine
La Fontaine, Jean de. Frantses poeta (Château-Thierry, 1621 - Paris, 1695). Champagneko familia burges batean sortu zen; gaztetandik ezagutu zituen literatura areto eta inguruak eta ordutik piztu zitzaion antzinateko idazle klasikoenganako joera, "berezko imitazio lan baten bidez". Ovidioren lanetan oinarritu zen Adonis heroi-poema idazteko (1658) eta Fouquet Frantziako finantza arduradun nagusiaren ingurukoen artean bizi izan zen Vaux-en, haren gainbehera arte (1661, Aux nymphes de Vaux, Vaux-ko ninfei, eresia idatzi zuen orduan). Orléansko dukesarenean egon zen ondoko urteetan (1664-1672) eta berealdiko arrakasta izan zuten Bocacciok eta Ariostok erabilitako gai libertinoak hartuta moldatu zituen Contes et Nouvelles (1665, Ipuin eta Istorioak) bertso-kontakizunak. 1668an plazaratu zituen La Fontainek bere Fables (Alegiak) obra handiko lehen sei liburuak eta beste bi bilduma eskaini zituen hurrengo urteetan (1678ko eta 1694ko argitaraldiak; hamabi liburu osotara). Fables La Fontaine helduaren lana da inondik ere; Esopok eta Fedrok erabilitako etxeko gaiak eredu harturik, animalien mundua langai bihurtu zuen giza munduko gorabeherak aurkezteko eta, bigarren bildumatik aurrera, guztiz zorroztu zen filosofia mezua, Madame de la Sablière-ren aretora inguratu ziren filosofoen eta hinduen jakituria zaharren eraginez. Fables obrak arrakasta handia izan zuen bere garaian eta frantses literaturako maisu obratzat hartua da ordudanik. J.B. Archu idazle zuberotarrak (1848, La Fontaineren Aleghia-berheziak, neurthitzez frantzesetik uskarara itzuliak) eta Leonce Goyetche idazle lapurtarrak (1852, Fableac edo aleguiak) eman zituzten euskaraz La Fontaineren obra honetako alegietatik asko.
Erbia eta igelak
itzul.: Leon leon
Gure Herria, 1951
Tchitchalea eta uñhurria
itzul.: ?
Euzko Enda - 6, 1939
Igelak idia bardintu nahi
itzul.: Orhiko Txoria
Euzko Enda - 4, 1939
Eche arratoya eta soro arratoya
itzul.: Agustin Iturriaga
Ariel - 20, 1845
Uztailak 20: Mohammed El Kurd idazlearen poemak Palestinaren aldeko errezitalean Azpeitian
Amok
Stefan Zweig
itzul.: Aiora Jaka
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
itzul.: Aingeru Epaltza
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
itzul.: Rafa Santxitz-Muxika
Amaia Alvarez Uria
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
itzul.: Rafa Santxitz-Muxika
Asier Urkiza
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
itzul.: Maialen Berasategi
Paloma Rodriguez-Mi?ambres
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
itzul.: Xabier Monasterio
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Paziente isila
Alex Michaelides
itzul.: Fernando Rey
Nagore Fernandez
Eromenaren laudorioa
Erasmo Rotterdamgoa
itzul.: Julen Kalzada
Aritz Galarraga
Bigarren sexua
Simone de Beauvoir
itzul.: Irene Arrarats
Mikel Asurmendi
Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark
itzul.: Danele Sarriugarte Mochales
Jon Jimenez
2025 Ekaina
Ford Madox Ford
Historiarik goibelena
2025 Maiatza
Palestinar poetak
Poemak Nakba egunez
Gabriel Aresti eta berak euskaratutako Internazionala osorik
2025 Apirila
Huy Can / Yusef Komunyakaa
Poemak Vietnamdik
Jean-Paul Sartre
Sartre euskaraz
Francis Scott Fitzgerald
Euskarazko lanak
2025 Martxoa
Friedrich H?lderlinen urteurrena
<>Edgar Lee Masters<>
Hamar poema
2025 Otsaila
2025 Urtarrila
Derek Walcott/Nijole Miliauskaite
Zubia elurretan
2024 Abendua
Juan Ramon Jimenez
Hamabi poema
MPK bildumak 10 urte (Biziei ere omen)
Manuel Vazquez Montalban
Poesia kaiera
2024 Azaroa
Sophia de Mello / Cecilia Meireles
Poemak
2024 Urria