1868-12-02 / 1938-11-01
Francis Jammes
Jammes, Francis. Frantses olerkari eta eleberrigilea (Tournay, Bigorra, 1868 - Hazparne, Lapurdi, 1938). Francis Jammes-ek bere poemetan eta nobeletan erabili zituen gaiek eta idatz-moldeek freskura berezi bat ekarri zuten XX. mendearen hasieran Frantziako literatura dekadentera. Biarnoko Orthezen jarri zen lanean Jammes gaztea, notariaren bulegoan, eta 1891ean eman zituen argitara lehen poemak, guztiz klasikoak denak. 1893tik aurrera, ordea, neurri librean hasi zen idazten eta joera naturalista batera eraman zuen bere molde ulerterrazak, sinbolisten poesiatik urrun. 1898. urtean eman zuen argitara lehen poema bilduma, De l'Angélus de l'aube à l'Angélus du soir (Goizeko Angelusetik arratseko Angelusera), eta harekin eman zuen bere burua ezagutzera Frantzia osoan. Idazle nekaezina zen eta artikulu ugari eman zuen egunkari eta aldizkarietan. 1901. urtean bildu zituen ordu arte idatziriko artikuluak Le deuil des primevères (San Jose loreen dolua) liburuan. 1905. urtean erlijio katolikora itzuli zen, Paul Claudel lagun idazleak bultzatua, eta bertso alexandrinoa landu zuen ondoren erlijiozko poema batzuetan: Clairières dans le ciel (1906, Ostarteak zeruan); Les Géorgiques chrétiennes (1911-1912, Kristau Georgikak); Les Quatrains, (1923-1925, Lauko bertsoak). Eleberri batzuk idatzi zituen: Clara d'Ellébeuse (1899), Le roman du lièvre (1902, Erbiaren ipuina), baina olerkia izan zuen gogokoen, kristau egin zenetik bereziki. Francis Jammes Hazparnen jarri zen bizitzen 1921. urtean eta han bizi izan zen heriotza arte (1938). Euskal gaiak ere erabili zituen bere idazlanetan: Les Robinsons basques (1925, Euskal Robinsonak), Le Mariage basque (1923, Euskal ezkontza), François Etcheco, sculpteur basque 1853-1889 (1931, François Etcheco euskal eskultorea, 1853-1889).
Astoekin parabisura joateko otoitza
itzul.: Lucien Etxezaharreta
Maiatz-11, 1986
Idazketa labana bat da
Annie Ernaux
itzul.: Leire Lakasta
Nagore Fernandez
Hamlet
William Shakespeare
itzul.: Juan Garzia Garmendia
Aritz Galarraga
Feminismo zuriaren aurka
Rafia Zakaria
itzul.: Amaia Apalauza
Jon Martin-Etxebeste
Barrengaizto
Beatrice Salvioni
itzul.: Fernando Rey
Amaia Alvarez Uria
Neska baten memoria
Annie Ernaux
itzul.: Aiora Jaka
Asier Urkiza
Rameauren iloba
Denis Diderot
itzul.: Joxan Elosegi
Aritz Galarraga
Neska baten memoria
Annie Ernaux
itzul.: Aiora Jaka
Paloma Rodriguez-Mi?ambres
Rifqa
Mohammed el-Kurd
itzul.: Eider Beobide
Ibon Ega?a
Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
itzul.: Garazi Ugalde
Nagore Fernandez
Herriaren hezkuntza eta demokrazia
Nadezhda Krupskaia
itzul.: Leire Azkargorta
Jon Jimenez
2024 Abendua
MPK bildumak 10 urte (Biziei ere omen)
Manuel Vazquez Montalban
Poesia kaiera
2024 Azaroa
Sophia de Mello / Cecilia Meireles
Poemak
2024 Urria
2024 Iraila
Aurora Bertrana
Papeete modernoa
2024 Abuztua
2024 Uztaila
Katherine Mansfield
Hamalau poema
Amat-Piniella eta Tisner
Bi liburu
2024 Ekaina
Mohammed el-Kurd idazle palestinarraren Rifqa liburuko 6 poema
2024 Maiatza
Luisa Villalta poeta omenduko du letra galegoen egunak
2024 Martxoa