1867-01-18 / 1916-02-06
Ruben Dario
Darío, Rubén. (Félix Rubén García Sarmiento, Rubén Darío deitua) Nikaraguako poeta (Metapa, egun Ciudad-Dario, 1867 - Leon, Nikaragua, 1916). Gaztetandik hasi zen poesia lanak idazten. Hamalau urte besterik ez zuela dei egin zioten politikari liberalek Managuara. Garai hartan eman zituen argitara Manuel Acuña eta Cada oveja dramak. 1882. urtean El Salvadorrera jo zuen eta bertan ezagutu zuen Victor Hugo frantsesaren poesia. 1886. urtean Txileko La Epoca egunkariko erredaktore postua lortu zuen. Hurrengo urtean eman zuen Abrojos obra argitara, Campoamor poeta espainiarraren tono poetikotik gertu oraindik. Urte berekoak dira halaber Emelina eleberri erromantikoa eta Canto épico a las glorias de Chile poema bilduma. 1888. urtean bere maisu lana izango zen Rimas y Azul poema guztiz orijinal eta modernoak eman zituen argitara Valparaison. 1890. urtean ezkondu zen San Salvadorren Rafaela Contrerasekin (bere poesietako Stella), baina ezkontzaren biharamunean Guatemalara erbesteratu behar izan zuen estatu kolpearen ondorioz. Bertan El correo de la tarde egunkaria zuzendu zuen urte betez. 1892. urtean Espainiara joan zen, Nikaraguako ordezkari gisa, Ameriketako aurkikuntzaren IV. mendea ospatzen zela eta. Bertan Campoamor, Castelar, etab. ezagutu zituen. Nikaraguara itzulitakoan emaztea hil zela jakin zuen. Berriro ere ezkondu zen, baina berehala bereizi zen bigarren emaztearengandik. New York, Buenos Aires eta Parisen barrena ibili ondoren, Espainiara itzuli zen (1898), eta Valle Inclán, Benavente, Machado eta abarrekin sendotu zituen harremanak. Espainian Nikaraguako enbaxadore izendatu zuten 1907. urtean. Beste obra garrantzizkoak Primeras notas: epístolas y poemas (1886), Los raros y Prosas profanas (1896), Cantos de vida y esperanza (1905), El canto errante (1907), Canto a la Argentina (1909), Poema de Otoño y otros poemas (1910) eta La vida de Rubén Darío escrita por él mismo (1916) dira, bere bizitzari buruzkoa azken hori.
Negua
itzul.: Anjel Bidaguren
Zer - 70, 1983
Arjentina'ko emakumea
itzul.: Emeterio Arrese
La Vasconia / La Baskonia - 1236, 1928
KRITIKAK
Fantasiazko ipuinak – Mikel Mendizabal, Argia (1987-05-31)
Ene anaia femeninoa
Marina Tsvetaieva
itzul.: Joxe Mari Berasategi
Amets Iriarte
Ekaitza eta beste 34 ipuin
Kate Chopin
itzul.: Joxe Mari Berasategi
Paloma Rodriguez-Miņambres
Basairisa
Louise Gluck
itzul.: Garazi Ugalde
Aitor Francos
Ene anaia femeninoa
Marina Tsvetaieva
itzul.: Joxe Mari Berasategi
Nagore Fernandez
Austerlitz
W.G. Sebald
itzul.: Idoia Santamaria
Hasier Rekondo
Austerlitz
W.G. Sebald
itzul.: Idoia Santamaria
Jon Martin-Etxebeste
Ur-marka
Joseph Brodsky
itzul.: Rikardo Arregi
Irati Majuelo
31 ipuin
Anton Txekhov
itzul.: Iker Santxo Insausti
Nagore Fernandez
Austerlitz
W.G. Sebald
itzul.: Idoia Santamaria
Irati Majuelo
31 ipuin
Anton Txekhov
itzul.: Iker Santxo Insausti
Pello Zupiria
2022 Abuztua
2022 Uztaila
Tamara Kamenszain
Neskak garai geldiarazietan
Gassan Kanafani
Gizonak eguzkitan
2022 Ekaina
2022 Maiatza
Gabriel Ferrater poetaren mendeurrena
2022 Apirila
Thornton Wilder
San Luis Reyren zubia
Robert Musil / Roland Topor
Seriotik umorera
William Butler Yeats
Munduko Poesia Kaierak
Walt Whitman
Munduko Poesia Kaierak
2022 Martxoa
Peter Sellars
Antzerkiaren Nazioarteko Eguna
Carlos Casares/Josep Pla
Urteurren periferikoak
Pier Paolo Pasolini
Literatur lanak
Beppe Fenoglio/Dino Campana
Italiako ahaireak
2022 Otsaila
Audre Lorde/Toni Morrison
Testuak
Wislawa Szymborska
Poemak eta hitzaldia
2022 Urtarrila
2021 Abendua
bell hooks
Feminismoa denon kontua da
Baudelairek idatzi eta Lauaxetak euskaratutako Odol iturrija IbonRG-ren ahotsean