1478-02-07 / 1535-07-06
Thomas More

More, Thomas, santua. (Tomas Moro ere deitua). Ingeles humanista eta politikaria (Londres, 1477 - Londres, 1535). Humanitate ikasketak egin zituen Oxford-eko unibertsitatean, eta Londresen zuzenbidekoak. Erasmo Rotterdamgoa eta Juan Luis Vives humanisten laguna izan zen. Politka kargu asko izan zituen: Parlamentuko kide izan zen (1504), jarauntsien kudeatzaile (1514), ondasunen diruzain (1521) eta Behe Ganbarako lehendakari (1523). 1529an erreinuko kantziler izendatu zuten Wolsey-ren ordez, baina bertan behera utzi zuen kargua handik hiru urtera, ez baitzuen Enrike VIII.aren eta Katalina Aragoikoaren arteko banakuntza onartzen. Halaber, ez zuen erregea Ingalaterrako elizaren buruzagi nagusitzat onartu (1534). Erregeari aurka egiteagatik Londresko Dorrean sartu zuten preso urtebetez; heriotza zigorra ezarri eta burua moztu zioten uztailaren 6an. Dohatsu egin zuten 1886an eta santu 1935ean. n Thomas Moreren idazlan nagusia, Utopia (1516, 1993an Piarres Xarritonek euskaratua) da, latinez argitaratua. Lan horretan gizartearen satira egin zuen eta oso eragin handia izan zuen; bertan agertzen den gizarte idealean, erlijioa teismo hutsa da eta tolerantzia erabatekoa, eta egitura komunista duen estatuaren alde egiten du Morek. Mororen beste obrak, History of King Richard III (1513), A dialogue concerning Herecies and Matters of Religion, against Tindale (1529), A dialogue of Comfort against Tribulacyon (1534) dira. n Jaieguna ekainaren 22a. ik. Utopia.
Utopia
itzul.: Lur erredakzioa
Lur Entziklopedia Tematikoa, 1999
Azaroak 12: Juliana Leveille-Trudel Nirliit Elorrion
Azaroak 12: Adania Shibli Detaile xume bat Durangon
Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap
itzul.: Idoia Santamaria
Paloma Rodriguez-Mi?ambres
Lur mortuak
Nuria Bendicho
itzul.: Joxan Elosegi
Irati Majuelo
Poesia guztia
Safo
itzul.: Maite Lopez Las Heras
Aritz Galarraga
Gatazka eta abusua ez dira gauza bera
Laura Macaya
itzul.: Amaia Astobiza
Nagore Fernandez
Askatasun haizea
Javier Buces
itzul.: Markel Lizasoain
Irati Majuelo
Meditazioak
John Donne
itzul.: Patxi Ezkiaga
Mikel Asurmendi
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
itzul.: Joxe Austin Arrieta
Aritz Galarraga
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
itzul.: Fernando Rey
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
itzul.: Maite Lopez Las Heras
Mikel Asurmendi
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
itzul.: Xabier Monasterio
Jon Jimenez
2025 Urria
Angela Figuera
Aingeruen zuzenbidea
Youenn Gwernig
New Yorkeko hamar poema
2025 Iraila
Manuel Curros Enriquez
Jostirudi Jainkotarra
David Foster Wallace
Wallace euskaraz
Angel Gonzalez/Andrea Camilleri
Mendeurrenak
2025 Abuztua
Liam O'Flaherty
Jende behartsua
Hainbat egile
Japoniako ahotsak
2025 Uztaila
2025 Ekaina
Ford Madox Ford
Historiarik goibelena
2025 Maiatza
Palestinar poetak
Poemak Nakba egunez
Gabriel Aresti eta berak euskaratutako Internazionala osorik
2025 Apirila
Huy Can / Yusef Komunyakaa
Poemak Vietnamdik
Jean-Paul Sartre
Sartre euskaraz
Francis Scott Fitzgerald
Euskarazko lanak
2025 Martxoa
Friedrich H?lderlinen urteurrena
<>Edgar Lee Masters<>
Hamar poema
2025 Otsaila