euskarari ekarriak

1.534 idazle / 3.974 idazlan

  A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z  

Azken kritikak

1860-01-29 / 1904-07-15

Anton Txekhov


Txekhov, Anton Pavlovitx. Idazle errusiarra (Tanganrog, 1860 - Badenweiler, 1904). Familia behartsu batean jaio zen. 1879an Moskura joan zen medikuntza ikasketak egitera. Umorezko aldizkarietan ipuinak argitaratzen hasi zen bere familiari laguntzeko. Geroztik literatura izan zuen bizibide, noizean behin, izurriteetan eta, mediku gisa lan egin bazuen ere. 1890ean Sakhalin uharte-presondegira joan zen bertakoei laguntzera eta itzulitakoan eleberri bat argitaratu zuen: Sakhalin uhartea. 1895ean Tolstoi ezagutu zuen. 1900ean Errusiako Zientzia Akademiako kide izendatu zuten, baina bi urteren buruan kargua utzi zuen Gorki erakundetik bota izanagatik protesta egiteko. Tuberkulosiak jota zegoen eta Errusia eta Europa osoan barrena ibili zen bere gaitza sendatu nahian. 1901ean Olga L. Knipper Moskuko Arte Antzerki taldeko antzezlearekin ezkondu zen. Txekhoven ipuinak berdintsuak dira gaiz eta estiloz, ia ekintzarik eta intrigarik gabekoak, umorezkoak gehienak, Errusiako burgesia deskribatzen dutenak, neurritasun handiz eta artifizialkeriari uko eginez idatziak. Melpomeneko ipuinak (1884), hasierako ipuinen bilduma, Kontakizun nabarrak (1886), Ilunabarrean (1887), Estepa (1888), 6. pabilioia (1892), Dueloa (1892), Nire bizitzaren historia (1895), Laborariak (1897), Ezezagun baten kontakizuna (1898), Andrea txakurtxoarekin (1898). Haren antzerki lanak Stanislavskiren Arte Teatroaren sorrerari oso lotuak daude. Garai hartako errusiar gizartearen ispilu dira eta haustura handia ekarri zuten ordu arteko antzerkigintzarekiko; isilunez eta iradokizunez betetako lanak dira, xehetasun psikologiko handikoak eta giroari gertaerari baino garrantzia handiagoa ematen diotenak. Txekhov antzerkiaren historiako egilerik garrantzitsuenetako bat da. Antxeta (1895), Osaba Vania (1899), Hiru ahizpak (1901), Gereziondoen lorategia (1904).

[Idazleari buruzko informazio gehiago]

31 ipuin

itzul.: Iker Santxo Insausti

Elkar, 2022

Rothschild-en biolina

itzul.: Jose Morales

armiarma.eus, 2004

Tabakoak dakarren kalteaz

itzul.: Labayru

Zubizabal, 1999

Logalea

itzul.: Juan Mari Mendizabal

Ipuin gogoangarriak, 1997

Erein

Ipuinak

itzul.: Xabier Mendiguren

Ibaizabal, 1990

Literatura Unibertsala 3

Basapiztia

itzul.: Begoņa Lasa

Baroja, 1987

Ezkontzarako Baimena

itzul.: Begoņa Lasa

Baroja, 1987

Vanka

itzul.: D' de l'A

Txistu & Tambolin, 1986

Atezain eskolatua

itzul.: Pello Zabaleta

Egan, 1986

Ispilu okerra

itzul.: Pello Zabaleta

Egan, 1985

Guraso zintzoa

itzul.: Elizalde

Egan, 1956

KRITIKAK

31 ipuin – Nagore Fernandez, Berria (2022-05-29)

31 ipuin – Pello Zupiria, Bilbao (2022-05)

Bi antzerki labur – Mikel Mendizabal, Argia (1987-09-20)

Hitzorduak

Uztailak 28: Ernest Hemingway idazlearen Fiesta. Eguzkia jaikitzen da irakurraldia Auritzetik Orbaizetara

Uztailak 28: Edorta Jimenez Hemingway eta Gernika Orbaizetan

Uztailak 28: I?aki Sagarna Ernest Hemingway eta Euskal Herria Aezkoako Kultur Olan

Uztailak 28: Ernest Hemingwayren poema errezitaldia Ariben

Azken kritikak

Sorginak, emaginak eta erizainak
Barbara Ehrenreich / Deirdre English

itzul.: Maria Colera Intxausti
Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Gerezi-denbora
Montserrat Roig

itzul.: Amaia Apalauza
Amaia Alvarez Uria

Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark

itzul.: Danele Sarriugarte Mochales
Nagore Fernandez

Fiesta: Eguzkia jaikitzen da
Ernest Hemingway

itzul.: Koro Navarro
Aritz Galarraga

Nekropolia
Boris Pahor

itzul.: Santi Leone
Asier Urkiza

Horma
Marlen Haushofer

itzul.: Naroa Zubillaga
Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Xomorroak
Julia Guillamon

itzul.: Martin Rezola
Nagore Fernandez

Metamorfosia
Franz Kafka

itzul.: Anton Garikano
Aritz Galarraga

Hormako atea eta beste ipuin batzuk
H.G. Wells

itzul.: Joxe Mari Berasategi
Hasier Rekondo

Begiak eman nizkinan eta ilunpeei behatu hien
Irene Sola

itzul.: Joxan Elosegi
Jon Jimenez

Azken sarrerak

2024 Uztaila

Frank O'Hara
4 poema

Ernest Hemingway
Poemak

Amat-Piniella eta Tisner
Bi liburu

2024 Ekaina

Mohammed el-Kurd idazle palestinarraren Rifqa liburuko 6 poema

Sergei Jesenin
Poemak

Alice Munro
Asunak

Kafka hil zen duela 100 urte

2024 Maiatza

Ama Ata Aidoo
Bi ahizpa

Silvia Federici etxean da

Luisa Villalta poeta omenduko du letra galegoen egunak

Paul Auster
Zortzi poema

2024 Martxoa

Maria Barbal
Adiskide eskoziarrari

Giorgos Seferis
Poesia kaiera

Anne Hebert
Poesia antologia

Vitale eta Anzaldua
Bi poema

2024 Otsaila

Mildred Kiconco Barya
Lurraren orbainak

Sarah Kane
Zartatua/Psikosia 4.48

Natalia Ginzburg
Juduak

2024 Urtarrila

Atahualpa Yupanki
Lau abesti

Daye Tyree
Bost poema

Uxio Novoneyra
Bazterrak

Jose Maria Arguedas
Pongoren ametsa

Claire Keegan
Ekaitzak

Antelme / Farrokhzad
Errepresiopeko hitzak

2023 Abendua

Fadwa Touqan
Bi poema

Munduko Poesia Kaierak

2023 Azaroa

Gloria Fuertesen poesia

Mosab Abu Toha eta Adania Xibli idazle palestinarrak euskarari ekarriak

Philip Larkin
Sei poema

Javier Arzuaga
Gauerdi minean

Pasolini
Poemak

2023 Urria

Louise Gluck
Poemak

Gabriel Arestik euskaratutako Internazionala osorik

Antonia Vicens
Zortzi poema

[Sarrera guztiak ikusi]