euskarari ekarriak

1.610 idazle / 4.106 idazlan

  A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z  

Azken kritikak

1313-06-16 / 1375-12-21

Giovanni Boccaccio


Bocaccio, Giovanni. Italiar idazlea (Certaldo, Toscana, 1313 - Certaldo, 1375). Merkatari baten sasiko semea zen; hamabi urte zituela Napolira bidali zuten ikasketak egitera eta merkataritzaren alorrean trebatzera. Ikasteaz gainera Robert d'Anjouren gorteko bizitza ezagutu zuen. Garai hartako bizimoldea eta Maria d'Aquinorekiko amodioa kontatzen du L'Élegia di Madonna Fiammetta (1343) eleberrian. Napolin zegoela bere lehen hiru lanak ondu zituen: Filocolo (1336), toskaneraz eta hitz lauz; Filostrato (1338) eta La Teseida (1340), poema epikoak. 1340 inguruan Florentziara itzulirik hainbat moldetako lanak moldatu zituen: Le Ninfale d'Ameto (1341 inguruan), L'amorosa visione (1342) alegia pastoralak; Ninfale fiesolano (1343-1346), idilio mitologikoa bertsoetan emana. Bidaia batzuk egin zituen, baina Florentziako izurritearen garaian (1348) bertan zegoen. Gertaera hark bere lan nagusiaren ideia idaroki zion. Izan ere, 1348an bertan Il Deccamerone idazten hasi zen, 1353an burutu eta argitaratu zena. Lan honek ospe handia ekarri zion eta kargu ofizialetarako bidea ireki. Halatan, 1354etik aurrera Avignonen eta Erroman egon zen enbaxadore gisa. Denboraldi laburrean guztiz elkarren aurkako diren bi liburu idatzi zituen: Il Corbaccio (1354), emakumeen satira bortitza, eta De claris mulieribus (1355), emakumeen laudoriozko biografia saila, Petrarcaren De viris illustribus haren moduan. 1362an jasan zuen krisiaren ondorioz, Il Decamerone-ri uko eginez, antzinateari buruzko ikasketak sakontzera eta jaierazko egintzetara emana bizi izan zen. Azken aldi honetakoak dira: Tratatello in laude di Dante (1357-1362) eta De genealogis deorum, mitologia klasikoaren bilduma zabala (15 liburu). n Petrarcaren laguna zen eta haren eragin nabarmena du. Bocaccio da inondik ere Italiako prosaren sortzailea.

[Idazleari buruzko informazio gehiago]

Masetto Lamporecchiokoa

itzul.: Josu Zabaleta

Booktegi, 2020

Dekameron. Hamar ipuin

itzul.: Matias Mugika

Igela, 2011

Bidelagun saila, 2

Boccaccioren Dekamerone tipi bat

itzul.: Gabriel Aresti

L. Haranburu, 1979

Harria liburuak 4

Iru ereztunak (Dekameron)

itzul.: Bingen ametzaga

Egan, 1965

KRITIKAK

Dekameron (hamar ipuin) – Ander Irizar, Diario de Noticias (2011-11-18)

Dekameron. Hamar ipuin – Leire Lopez Ziluaga, Berria (2011-07-24)

Boccacioren Dekamerone tipi bat – Joseba Sarrionandia, Anaitasuna (1980-02-15)

Boccacioren Dekamerone tipi bat – J.S., Anaitasuna (1980-01-01)

Hitzorduak

Azken kritikak

Denbora bizigarri baterako
Marina Garces

itzul.: Olatz Mitxelena
Irati Majuelo

Zubi bat Drinaren gainean
Ivo Andritx

itzul.: Karlos Zabala
Aritz Galarraga

Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap

itzul.: Idoia Santamaria
Asier Urkiza

Esker onak
Delphine De Vigan

itzul.: Aiora Jaka Irizar
Irati Majuelo

Emakume oinutsa
Scholastique Mukasonga

itzul.: Miren Agur Meabe
Maialen Sobrino Lopez

Herioa Venezian
Thomas Mann

itzul.: Xabier Mendiguren
Aritz Galarraga

Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap

itzul.: Idoia Santamaria
Paloma Rodriguez-Mi?ambres

Lur mortuak
Nuria Bendicho

itzul.: Joxan Elosegi
Irati Majuelo

Poesia guztia
Safo

itzul.: Maite Lopez Las Heras
Aritz Galarraga

Gatazka eta abusua ez dira gauza bera
Laura Macaya

itzul.: Amaia Astobiza
Nagore Fernandez

Azken sarrerak

2025 Abendua

Paul Eluard
Poemak

Grace Paley
Agur eta zorte on

Susa literatura argitaletxea Durangoko liburu azokan

16 poeta
16 poeta Palestinako

2025 Azaroa

Nazim Hikmet
Poesia kaiera

Antonia Pozzi
Poesia kaiera

Saki
Sakiren ipuinak

Villiers de L'Isle-Adam
Esperantzaren tortura

Cecilia Meireles
Hamar poema

2025 Urria

Paul Valery
Itsas hilerria

Angela Figuera
Aingeruen zuzenbidea

Daniel Salgado
Lau pieza

Youenn Gwernig
New Yorkeko hamar poema

2025 Iraila

Assata Shakur
Oroimenez

Manuel Curros Enriquez
Jostirudi Jainkotarra

Benjamin Peret
Lau poema

Claude McKay
Lau poema

David Foster Wallace
Wallace euskaraz

Angel Gonzalez/Andrea Camilleri
Mendeurrenak

Nicanor Parra
Poemak

2025 Abuztua

David Diop
Lau poema

Liam O'Flaherty
Jende behartsua

Donald Justice
Bi poema

Thomas Mann
Narratiba euskaraz

Hainbat egile
Japoniako ahotsak

2025 Uztaila

Xuan Bello
Hiru poema

Vladimir Vysotski
Bi kantu

Tanizkai/Gombrowicz
Bi mundu

2025 Ekaina

Ford Madox Ford
Historiarik goibelena

Manuel de Pedrolo
Irakurgai

Teresa Colom
Bost poema

Patxi Apalategi
Itzulpen lanak

Oscar Milosz
Poesia kaiera

Frank O'Hara
Poesia kaiera

2025 Maiatza

Palestinar poetak
Poemak Nakba egunez

Gabriel Aresti eta berak euskaratutako Internazionala osorik

2025 Apirila

Huy Can / Yusef Komunyakaa
Poemak Vietnamdik

Roberto Arlt
Arlt gogoan

Jean-Paul Sartre
Sartre euskaraz

Francis Scott Fitzgerald
Euskarazko lanak

[Sarrera guztiak ikusi]