1894-05-27 / 1961-01-10
Dashiell Hammett
Hammet, Samuel Dashiell. Estatu Batuetako idazlea (St. Mary, Maryland, 1894 - New York, 1961). Pinkerton izeneko bulegoan detektibe lanetan bederatzi urtez aritu ondoren, eta gaixotasunak atseden hartzera beharturik, polizia kontakizun laburrak idazteari ekin zion. 1923an agertu ziren lehen lan horiek Back Mask aldizkarian. Gero eleberriak argitaratu zituen: Uzta gorria (1929, Red Harvest), Maltako aztorea (1930, The Maltese Falcon). Azken horrek arrakasta handia izan zuen, J. Hustonek zinemara eraman zuelako. Hammet EEBBko polizia eleberri errealistaren, gerora beltza deitua izan den jeneroaren, sortzailea da. 1934an literatura egiteari utzi bazion ere, eragin nabarmena izan zuen XX. mendeko polizia gaietako eleberrigileengan. Hammetek bere garaiko gizartearen bortxakeria eta ustelkeria begirada zorrotzez islatzen jakin zuen, elkarrizketa zorrotz trebez osaturiko eleberrietan. Macarthismoaren garaian kartzelara sartu zuten iritzi politiko aurrerakoiak zituela eta. Beste zenbait eleberri: Kristalezko giltza (1931, The Glass Key), Gizon argala (1934, The Thin Man, Koro Navarrok euskaratua). Hammeten eleberria asko eraman izan dira zinemara; berak gidoiak ere egin zituen.
Kristalezko giltza
itzul.: Xabier Olarra, Estibaliz Lizaso
Igela, 2014
Gizon argala
itzul.: Koro Navarro
Elkar, 1989
Erdal literatura 87
KRITIKAK
Maltako belatza – Javier Rojo, El Correo (1998-02-11)
Maltako belatza – Mikel Aldalur, Euskaldunon Egunkaria (1997-10-25)
Uzta gorria – Miel Anjel Elustondo, Euskaldunon Egunkaria (1997-02-01)
Uzta gorria – Felipe Juaristi, El Diario Vasco (1996-12-21)
Uzta gorria – Javier Rojo, El Correo (1996-12-05)
Gizon argala – Josu Landa, Argia (1989-09-17)
Urtarrilak 26: Ahardikeriak Tolosan
Urtarrilak 28: Aldibereko Getarian
Otsailak 09: Jakobian eraikina Astigarragan
Otsailak 10: Esnearen kolorea Durangon
Otsailak 24: Adiskide paregabea Barañainen
Analfabetoa idazle
Agota Kristof
itzul.: Eskarne Mujika Gallastegi
Irati Majuelo
Erle langileen amodioak
Aleksandra Kollontai
itzul.: Aroa Uharte
Ibon Egaña
Nik kantatu eta dantza egiten du mendiak
Irene Sola
itzul.: Joxan Elosegi
Amaia Alvarez Uria
Hilketa lokartua
Agatha Christie
itzul.: Xabier Aristegieta
Irati Majuelo
Poesia kaiera
May Ayim
itzul.: Garazi Ugalde Pikabea
Igor Estankona
Kontu pribatu bat
beppe
itzul.: Josu Zabaleta
Ibai Atutxa Ordeñana
Ene herri txikia
Gaël Faye
itzul.: Irati Bereau
Mikel Asurmendi
Poesia kaiera
May Ayim
itzul.: Garazi Ugalde Pikabea
Javier Rojo
Kontu pribatu bat
Beppe Fenoglio
itzul.: Josu Zabaleta
Irati Majuelo
Poesia kaiera
Raymond Carver
itzul.: Harkaitz Cano
Hasier Rekondo
2021 Urtarrila
Behin bakarrik urka zaitzakete
Friedrich Dürrenmatt idazlearen mendeurrena
2020 Abendua
Ken Saro-Wiwa
Afrikak bere eguzkia hiltzen du
Clarice Lispector
Bederatzi poema
Susa argitaletxea Durangoko liburu azokan
Burgosko auzia eta Jean Paul Sartre gogora ekarriak
2020 Azaroa
Sarah Kane
Zartatua / 4.48 Psikosia
2020 Urria
Harold Pinter
Alaska moduko bat
2020 Iraila
William Carlos Williams
Indarraren erabilera
2020 Abuztua
Charles Bukowski
Poema antologia
2020 Uztaila
2020 Ekaina
2020 Maiatza
Forugh Farrokhzaden poemen antologia
Sacco&Vanzetti
Bi poema eta kantu bat