1894-05-27 / 1961-01-10
Dashiell Hammett
Hammet, Samuel Dashiell. Estatu Batuetako idazlea (St. Mary, Maryland, 1894 - New York, 1961). Pinkerton izeneko bulegoan detektibe lanetan bederatzi urtez aritu ondoren, eta gaixotasunak atseden hartzera beharturik, polizia kontakizun laburrak idazteari ekin zion. 1923an agertu ziren lehen lan horiek Back Mask aldizkarian. Gero eleberriak argitaratu zituen: Uzta gorria (1929, Red Harvest), Maltako aztorea (1930, The Maltese Falcon). Azken horrek arrakasta handia izan zuen, J. Hustonek zinemara eraman zuelako. Hammet EEBBko polizia eleberri errealistaren, gerora beltza deitua izan den jeneroaren, sortzailea da. 1934an literatura egiteari utzi bazion ere, eragin nabarmena izan zuen XX. mendeko polizia gaietako eleberrigileengan. Hammetek bere garaiko gizartearen bortxakeria eta ustelkeria begirada zorrotzez islatzen jakin zuen, elkarrizketa zorrotz trebez osaturiko eleberrietan. Macarthismoaren garaian kartzelara sartu zuten iritzi politiko aurrerakoiak zituela eta. Beste zenbait eleberri: Kristalezko giltza (1931, The Glass Key), Gizon argala (1934, The Thin Man, Koro Navarrok euskaratua). Hammeten eleberria asko eraman izan dira zinemara; berak gidoiak ere egin zituen.
Kristalezko giltza
itzul.: Xabier Olarra, Estibaliz Lizaso
Igela, 2014
Gizon argala
itzul.: Koro Navarro
Elkar, 1989
Erdal literatura 87
KRITIKAK
Maltako belatza – Javier Rojo, El Correo (1998-02-11)
Maltako belatza – Mikel Aldalur, Euskaldunon Egunkaria (1997-10-25)
Uzta gorria – Miel Anjel Elustondo, Euskaldunon Egunkaria (1997-02-01)
Uzta gorria – Felipe Juaristi, El Diario Vasco (1996-12-21)
Uzta gorria – Javier Rojo, El Correo (1996-12-05)
Gizon argala – Josu Landa, Argia (1989-09-17)
Irailak 12: Ivo Andritx Zubi bat Drinaren gainean Aretxabaletan
Irailak 13: McKenzie Wark Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza Bilbon
Irailak 18: Munduko poesia kaierak | May Ayim Azpeitian
Detaile xume bat
Adania Shibli
itzul.: Aitor Blanco Leoz
Jon Jimenez
Barkamena existituko balitz bezala
Mariana Travacio
itzul.: Fernando Rey
Jon Jimenez
Sorginak, emaginak eta erizainak
Barbara Ehrenreich / Deirdre English
itzul.: Maria Colera Intxausti
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Gerezi-denbora
Montserrat Roig
itzul.: Amaia Apalauza
Amaia Alvarez Uria
Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark
itzul.: Danele Sarriugarte Mochales
Nagore Fernandez
Fiesta: Eguzkia jaikitzen da
Ernest Hemingway
itzul.: Koro Navarro
Aritz Galarraga
Nekropolia
Boris Pahor
itzul.: Santi Leone
Asier Urkiza
Horma
Marlen Haushofer
itzul.: Naroa Zubillaga
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Xomorroak
Julia Guillamon
itzul.: Martin Rezola
Nagore Fernandez
Metamorfosia
Franz Kafka
itzul.: Anton Garikano
Aritz Galarraga
2024 Iraila
Aurora Bertrana
Papeete modernoa
2024 Abuztua
2024 Uztaila
Katherine Mansfield
Hamalau poema
Amat-Piniella eta Tisner
Bi liburu
2024 Ekaina
Mohammed el-Kurd idazle palestinarraren Rifqa liburuko 6 poema
2024 Maiatza
Luisa Villalta poeta omenduko du letra galegoen egunak
2024 Martxoa
Maria Barbal
Adiskide eskoziarrari
2024 Otsaila
Mildred Kiconco Barya
Lurraren orbainak
Sarah Kane
Zartatua/Psikosia 4.48
2024 Urtarrila
Jose Maria Arguedas
Pongoren ametsa
Antelme / Farrokhzad
Errepresiopeko hitzak
2023 Abendua