KONSPIRAZIO-TEORIARI GORAZARRE
Silvia Federici

In praise of conspiracy theory
Hitzak palmondo, Txalaparta, 2023
euskaratzailea: Amaia Astobiza
armiarma.eus, 2024

 

Konspiratzea

Etimologikoki: elkarrekin arnas hartzea.

Beraz, lehenengo galdera:

Ez al dituzte gure nagusiek

Hasperen berak egiten

Gure jardun eskasegiaren aurrean?

Eta ez al dute bulego obalatu beretan

Amarruz armatzen

Nola zukutu

Gure odol-tantetan azkena?

Eta zigor egokiak asmatzen

Zeren gure aurrean dantzarazten duten azenarioak

Agian ez digu sinetsaraziko

Jainkoak berak diseinatu zituela

Haien produktibitate-grafikoak?

 

Konspirazioa, hitz izugarria,

Adur txarreko oihartzunez josia;

Ate itxien bristadak

Isilpean emandako aginduak

Asmo gaiztoak. Ezinezkoa, diozu,

Ez zaitzala engaina

Eskuinaren propagandak.

Zure burua zeharkatzen duen

Bala hori, armatua zegoen

Gu biontzat

Kapitalismoaren lehen garaietatik.

Baita soldata-murrizketa hura ere,

Hain sakona, sakelak ere urratu zizkigun

Eta galtzak hautsi,

Den-dena sistemaren logikaren parte da.

Beraz, kontuz

Historiaren konspirazio-teoriarekin.

Ezin susmorik izan guk, anai-arrebok,

Ezin begiak ñarrotu

Lerroartean irakurtzeko.

 

Ezta gure nagusien urratsen atzeko

Odol-arrastoei jarraitu ere.

Akzioak, bonuak eta mozkinak ditugu hizpide.

Urrearen prezioa jaitsi al da?

 

Hilketak izan dira Hegoafrikan.

Interes-tasak igo al dira?

Nigerian gosez hiltzen ari gara. Horixe da

Dagoena, eta halaxe dioskute.

 

Baina nik badakit akzioak ez daudela armaturik

Eta paper-bonuek ezin dutela erabaki

Kutxa bat esneren prezioa

Haurrak gosez hilaraziko dituena

Inperioaren bazter-auzoetan.

Eta ezein enpresaburuk ez ditu bidaltzen

Esku odolez blaituak

Gauez arakatzera

El Salvadorko kalezuloak

Haien mozkinak berdinduko dituen

Haragi zauritua bilatzera.

 

Akzioen eta langabezia-ilararen artean

Bonuen eta tortura-ganberen artean

Bilerak daude

Gizon mordo batenak,

Batzuk basatiki adoretsuak,

Beste batzuk kikilduak

Egun-argitan

Adreilu altxatu berriaren azpiko zizareen gisan.

Erromes asaldatuak

Limusina korazatuetan

Biltzen dira

Haien hilketen Meketan:

New York, Londres, Geneva.

Hor hartzen diren erabakiek

Izu-olatuak hedatuko dituzte

Mundu kapitalistaren

Luze-zabalean.

 

Ez dela konspiraziorik, diozu?

Orduan, zer asmakizun linguistikoz

Izendatu behar dut ekintza eta momentu hori non

Gizon gutxi batzuek, zigarro-puntak zanpatuz,

Adosten duten % 100eko igoera

Eta gure mahaietatik janaria kentzea

Eta gure loa aztoratzea

Behin eta berriz kalkulatzera behartuz

Bizirauteko dugun aukera?

 

Hara, ba

Utziguzue gorazarre egiten

Historiaren konspirazio-teoriari.

Zeren eta gutako inor

Hil dezaketen ekintzak

Armatzen dituzten gizonak diren artean,

Ezein ihes kontzeptualek

Ezein hitz-trikimailuk

Ez dit eragotziko ondorioztatzea

Gure aurka konspiratzen ari direla

                                               Port Harcourt, Nigeria, 1985

 

KONSPIRAZIO-TEORIARI GORAZARRE
Silvia Federici

In praise of conspiracy theory
Hitzak palmondo, Txalaparta, 2023
euskaratzailea: Amaia Astobiza
armiarma.eus, 2024