1561-07-11 / 1627-05-23
Luis de Gongora
Góngora y Argote, Luis de. Espainiar idazlea (Cordoba, 1561 - Cordoba, 1627). Salamancan zuzenbide ikasketak egin zituen, eta apaiztu bazen ere, ez bide zituen apaizari dagozkion betebeharrak behar bezala bete, Cordobako gotzainak kargu hartu zionerako (1587). XVI. mendearen bukaera aldera Espainiako zenbait hiritan hara hona ibili zen kabildoak hala aginduta. Garai hartan sortu zen bere etsaigorik handiena, Quevedorena, hain zuzen, geroago kulteranismoaren eta kontzeptismoaren arteko borroka ekarri zuena. 1617an Madrila joan eta erregeak eta handikiek babestu bazuten ere, beti pobrezian bizi izan zen, jokorako zuen zaletasuna zela eta. 1627an, Felipe IV.arekin Aragoin zebilela, gaixotu eta Cordobara itzuli eta han hil zen. Romances, erlijiozko, satiriko, zalduneriako eta maitasunezko gaiak oinarri dituen obra idatzi zuen; 121 letrilla eta beste obra labur batzuk, 167 soneto, etab. Baina Góngoraren muina bi poema luze garrantzizkoetan dago: Fábula de Polifemo y Galatea (1613) eta Soledades (1614). Obra horretan, lehen aldiz Espainian, poesiari berari buruzko hausnarketa agertzen da. Hizkuntza trinko zail baten bidez musikaltasun handia lortzen du. Soledades da Góngoraren maisu lana. Erabiltzen zituen metafora, metonimia, hitz joko, sinekdoke, hiperbaton eta neologismoek obra guztiz hertsia bideratzen dute, eta poesiaren edertasun formala areagotzen. Góngoraren herri olerkien zabalkunde handia gorabehera, idazlan jasoenen eragina XIX. mende bukaera (sinbolistak) eta XX.aren hasiera arte (27ko belaunaldia) ez zen gauzatu. Góngora da, Quevedorekin batera, Espainiako Urrezko mendean idazle nagusia.
Urriak 24: Annie Ernaux Idazketa labana bat da Iru?ean
Poesia guztia
Safo
itzul.: Maite Lopez Las Heras
Aritz Galarraga
Gatazka eta abusua ez dira gauza bera
Laura Macaya
itzul.: Amaia Astobiza
Nagore Fernandez
Askatasun haizea
Javier Buces
itzul.: Markel Lizasoain
Irati Majuelo
Meditazioak
John Donne
itzul.: Patxi Ezkiaga
Mikel Asurmendi
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
itzul.: Joxe Austin Arrieta
Aritz Galarraga
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
itzul.: Fernando Rey
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
itzul.: Maite Lopez Las Heras
Mikel Asurmendi
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
itzul.: Xabier Monasterio
Jon Jimenez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
itzul.: Maialen Berasategi
Ibon Ega?a
Amok
Stefan Zweig
itzul.: Aiora Jaka
Nagore Fernandez
2025 Urria
Youenn Gwernig
New Yorkeko hamar poema
2025 Iraila
Manuel Curros Enriquez
Jostirudi Jainkotarra
David Foster Wallace
Wallace euskaraz
Angel Gonzalez/Andrea Camilleri
Mendeurrenak
2025 Abuztua
Liam O'Flaherty
Jende behartsua
Hainbat egile
Japoniako ahotsak
2025 Uztaila
2025 Ekaina
Ford Madox Ford
Historiarik goibelena
2025 Maiatza
Palestinar poetak
Poemak Nakba egunez
Gabriel Aresti eta berak euskaratutako Internazionala osorik
2025 Apirila
Huy Can / Yusef Komunyakaa
Poemak Vietnamdik
Jean-Paul Sartre
Sartre euskaraz
Francis Scott Fitzgerald
Euskarazko lanak
2025 Martxoa
Friedrich H?lderlinen urteurrena
<>Edgar Lee Masters<>
Hamar poema
2025 Otsaila