1888-06-13 / 1935-11-30
Fernando Pessoa

Pessoa, Fernando Antonio Nogueira. Portugaldar poeta (Lisboa, 1888 - Lisboa, 1935). Modernismoan izan zuen eragin handia zela eta, portugaldar literatura Europara zabaldu zuen. Hego Afrikako Durban hirian igaro zituen haurtzaroa eta gaztaroa, haren aita-ordea Portugalgo kontsula izan baitzen. Erraz ikasi zuen ingelesez, eta hizkuntza horretan idatzi zituen lehen poemak. 1905. urtean Lisboara itzuli zen, eta bertan merkataritza itzulpengintza hartu zuen lanbidetzat. Abangoardiazko aldizkarietan ere idatzi zuen garai haietan, batik bat bertako modernismoaren puntako aldizkaria zen Orpheu (1915) izenekoan. 1918. urtean hasi zen ingelesez idatziriko poema liburuak argitaratzen; portugesez ordea, ez zuen ezer argitaratu harik eta 1934. urtean arrakasta handirik izan ez zuen Mensagem liburua atera zuen arte. Hurrengo urtean, hil ondoren, bihurtu zen ospetsu, irudikatu zuen ametsezko mundu bitxia, bere alter ego gisa sortu zituen pertsonaiez (Alberto Caeiro, Ricardo Reis eta Alvaro de Campos izenekoak) aberasturikoa. Irudimenezko pertsonaia horien poesia lanak ikuspuntuari eta estiloari dagokionez bere izenaz idatziriko lanaren ondoan desberdin gertatzen diren arren, badute batasunik, nolabait Pessoaren nortasun desberdinak adierazten baitira pertsonaia bakoitzaren obraz. Bere lanetan aipagarrienak Poesias de Fernando Pessoa (1942), Poesias de Alvaro de Campos (1944), Poemas de Alberto Caeiro (1946), eta Odes de Ricardo Reis (1946) dira.
Poemak pluralean
itzul.: Iñigo Roque
Denonartean, 2012
(Hiru zati)
itzul.: Luigi Anselmi
Bertzerenak, 2006
Pamiela
Eguberria
itzul.: Luigi Anselmi
Bertzerenak, 2006
Pamiela
Garaipen oda eta itsasoko oda
itzul.: Xabier Galarreta
Hiria, 2006
Amodio-gutun guztiak barregarriak dira
itzul.: Gerardo Markuleta
Literatura Unibertsala – Batxilergoa, 2000
EIZIE-Erein
Udaberria etor dadinean...
itzul.: Joakin Balentzia
Literatura Unibertsala – Batxilergoa, 2000
EIZIE-Erein
Baldin eta ni hil ondorengoan...
itzul.: Joakin Balentzia
Literatura Unibertsala – Batxilergoa, 2000
EIZIE-Erein
Marinela
itzul.: Lur erredakzioa
Lur Entziklopedia Tematikoa, 1999
Inscription XI
itzul.: Joseba Sarrionandia
Izkiriaturik aurkitu ditudan ene poemak, 1985
Pamiela
Inscription X
itzul.: Joseba Sarrionandia
Izkiriaturik aurkitu ditudan ene poemak, 1985
Pamiela
Inscription IX
itzul.: Joseba Sarrionandia
Izkiriaturik aurkitu ditudan ene poemak, 1985
Pamiela
Inscription V
itzul.: Joseba Sarrionandia
Izkiriaturik aurkitu ditudan ene poemak, 1985
Pamiela
Inscription I
itzul.: Joseba Sarrionandia
Izkiriaturik aurkitu ditudan ene poemak, 1985
Pamiela
Bere denbora alperrik galtzen duen jenioa da Hugo 
itzul.: Juan Manuel Basurko
Literatur Gazeta - 3, 1985
KRITIKAK
Poemak pluralean – Igor Estankona, Deia (2012-11-17)
Poemak pluralean – Jose Luis Padron, Bilbao (2012-10)
Marinela – Edorta Jimenez, Susa (1989-06-01)
Marinela (koadro bakarreko drama estatikoa) – Iñaki Camino, Argia (1985-03-10)
Azaroak 12: Juliana Leveille-Trudel Nirliit Elorrion
Azaroak 12: Adania Shibli Detaile xume bat Durangon
Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap
itzul.: Idoia Santamaria
Paloma Rodriguez-Mi?ambres
Lur mortuak
Nuria Bendicho
itzul.: Joxan Elosegi
Irati Majuelo
Poesia guztia
Safo
itzul.: Maite Lopez Las Heras
Aritz Galarraga
Gatazka eta abusua ez dira gauza bera
Laura Macaya
itzul.: Amaia Astobiza
Nagore Fernandez
Askatasun haizea
Javier Buces
itzul.: Markel Lizasoain
Irati Majuelo
Meditazioak
John Donne
itzul.: Patxi Ezkiaga
Mikel Asurmendi
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
itzul.: Joxe Austin Arrieta
Aritz Galarraga
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
itzul.: Fernando Rey
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
itzul.: Maite Lopez Las Heras
Mikel Asurmendi
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
itzul.: Xabier Monasterio
Jon Jimenez
2025 Urria
Angela Figuera
Aingeruen zuzenbidea
Youenn Gwernig
New Yorkeko hamar poema
2025 Iraila
Manuel Curros Enriquez
Jostirudi Jainkotarra
David Foster Wallace
Wallace euskaraz
Angel Gonzalez/Andrea Camilleri
Mendeurrenak
2025 Abuztua
Liam O'Flaherty
Jende behartsua
Hainbat egile
Japoniako ahotsak
2025 Uztaila
2025 Ekaina
Ford Madox Ford
Historiarik goibelena
2025 Maiatza
Palestinar poetak
Poemak Nakba egunez
Gabriel Aresti eta berak euskaratutako Internazionala osorik
2025 Apirila
Huy Can / Yusef Komunyakaa
Poemak Vietnamdik
Jean-Paul Sartre
Sartre euskaraz
Francis Scott Fitzgerald
Euskarazko lanak
2025 Martxoa
Friedrich H?lderlinen urteurrena
<>Edgar Lee Masters<>
Hamar poema
2025 Otsaila