1936-03-28 / 2025-04-13
Mario Vargas Llosa

Vargas Llosa, Mario. Peruko idazlea (Arequipa, 1936 - Lima, 2025). Unibertsitateko irakasle izan zen zenbait lekutan, Nazioarteko PEN Club-eko lehendakaria (1976-79), eta Peruko lehendakaritzarako hautagaia 1990. urteko hauteskundeetan. Gaztelaniazko literaturako idazle aipagarrienetako bat zen Vargas Llosa. Haren obrak, kontakizun egitura eta adierazpen forma berrien bitartez, errealismoa berriztatzea lortu zuen. Lehen kontakizunetan ageri zen jadanik estilo berritzaile hori (1959, Los jefes), eta orobat lehen eleberrian ere, La ciudad y los perros (1962, Hiria eta zakurrak). Liburu horrek berehalako arrakasta eman zion egileari, atzerrian bereziki. Limako ikastetxe militar bateko irakaskuntza sistemaren kritika gupidagabea da, eta delako ikastetxean eleberri horren ehundaka ale erre zituzten. Ondoren, besteak beste, La casa verde (1966, Etxe berdea), Conversación en la catedral (1969, Elkarrizketa katedralean), Pantaleón y las visitadoras (1973, Pantaleón eta bisitariak), La tía Julia y el escribidor (1977, Izeba Julia eta eskribatzailea), Los cachorros ipuin bilduma (1967, Zakurkumeak) argitaratu zituen. Denetan ere, oso nabarmena da hizkuntzaren aberastasuna, eduki gogor eta samin baten adierazpide poetiko gisa erabilia. Eleberriez eta kontakizunez gainera, antzerki lanak (1981, La señorita de Tacna) eta literatura saiakerak idatzi zituen. Azken hauetakoak dira García Márquez: historia de un deicidio (1971, García Márquez: jainko-hiltze baten historia) eta La orgía perpetua: Flaubert y "Madame Bovary" (1975, Orgia betierekoa: Flaubert eta "Madame Bovary" ).
Pantaleon eta bisitariak
itzul.: Santi Leone
Elkar, 2011
KRITIKAK
Pantaleon eta bisitariak – Ander Arana, eizie.org (2012-04-18)
Pantaleon eta bisitariak – Bixente Serrano Izko, Berria (2012-03-04)
Azaroak 20: Edith Wharton Ethan Frome Gasteizen
Azaroak 21: Truman Capote Odol hotzean Iru?ean
Herioa Venezian
Thomas Mann
itzul.: Xabier Mendiguren
Aritz Galarraga
Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap
itzul.: Idoia Santamaria
Paloma Rodriguez-Mi?ambres
Lur mortuak
Nuria Bendicho
itzul.: Joxan Elosegi
Irati Majuelo
Poesia guztia
Safo
itzul.: Maite Lopez Las Heras
Aritz Galarraga
Gatazka eta abusua ez dira gauza bera
Laura Macaya
itzul.: Amaia Astobiza
Nagore Fernandez
Askatasun haizea
Javier Buces
itzul.: Markel Lizasoain
Irati Majuelo
Meditazioak
John Donne
itzul.: Patxi Ezkiaga
Mikel Asurmendi
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
itzul.: Joxe Austin Arrieta
Aritz Galarraga
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
itzul.: Fernando Rey
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
itzul.: Maite Lopez Las Heras
Mikel Asurmendi
2025 Azaroa
Villiers de L'Isle-Adam
Esperantzaren tortura
2025 Urria
Angela Figuera
Aingeruen zuzenbidea
Youenn Gwernig
New Yorkeko hamar poema
2025 Iraila
Manuel Curros Enriquez
Jostirudi Jainkotarra
David Foster Wallace
Wallace euskaraz
Angel Gonzalez/Andrea Camilleri
Mendeurrenak
2025 Abuztua
Liam O'Flaherty
Jende behartsua
Hainbat egile
Japoniako ahotsak
2025 Uztaila
2025 Ekaina
Ford Madox Ford
Historiarik goibelena
2025 Maiatza
Palestinar poetak
Poemak Nakba egunez
Gabriel Aresti eta berak euskaratutako Internazionala osorik
2025 Apirila
Huy Can / Yusef Komunyakaa
Poemak Vietnamdik
Jean-Paul Sartre
Sartre euskaraz
Francis Scott Fitzgerald
Euskarazko lanak
2025 Martxoa
Friedrich H?lderlinen urteurrena