1600-01-17 / 1681-05-25
Calderon de la Barca
Calderón de la Barca, Pedro. Espainiar drama idazlea (Madril, 1600 - Madril, 1681). Alcalan eta Salamancan egin zituen ikasketak. 1623. urtean antzeztu zen lehenengoz haren komedia bat: Amor, honor y poder (Amodioa, ohorea eta aginpidea). Flandriara egindako bidaia baten ondoan (1623-1625), idazten hasi zen buru-belarri. Liskar eta borroka zalea zen. Gaztetatik ezaguna zen Madril osoan eta laster hasi zen erregerentzako lanetan. 1635ean idatzi zuen La vida es sueño (Bizitza ametsa da), Calderón-en heldutasuna erakusten duen lana eta Europako antzerti barrokoak eman duen lan nagusietakoa dena. 1637. urtean, Santiagoko ordenako zaldun titulua jaso ondoren, Infantadoko dukearen mendean jarri zen eta errege-gizon gisa hartu zuen parte Hondarribiko guduan (frantsesen aurka, 1638), Valentziako eta, batez ere, Kataluniako borroketan (1640, Calderón de la Barcak els segadors-en aurkako ekinaldian ihardun zuen). 1637. urtean lehen komedia eman zuen argitara. Garai hartakoa da El alcalde de Zalamea (Zalameako alkatea) , aginpide ofizialaren aldeko drama ospetsua. 1645. urtean idatzi zuen El gran teatro del mundo (Munduaren antzeztoki handia) komedia filosofikoa. 1651. urtean apaiz egin zen eta bi urte geroago Felipe IV.aren kapilau izendatu zuten. 1677. urtean ekitaldi bakarreko hamabi antzerti lan (auto sacramental deituak), erlijio ospakizunetan jokatzekoak, argitaratu zituen. Calderón de la Barca-ren antzerkia ideologia kutsu handiaz dago hornitua. Espainiako erregearen zerbitzari leiala eta Kontraerreformaren aldeko sutsua izan zen, eta xede nagusi horietara jarri zuen bere dohain ukaezina. Europako antzerkigile nagusietakoa izan zen garai hartan Calderón.
Zalameako alkatea
itzul.: Lur erredakzioa
Lur Entziklopedia Tematikoa, 1999
Beti nagoela nik det amets egiten
itzul.: Klaudio Otaegi
La Vasconia / La Baskonia - 3, 1893
Zalameako alkatia
itzul.: Luis Iza
Juan E. Dalmas, 1881
KRITIKAK
Bizitza amets – Ainara Maia, Gara (2013-12-08)
Bizitza amets – Igor Estankona, Deia (2013-07-27)
Bizitza amets – Karlos del Olmo, eizie.org (2013-04-16)
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
itzul.: Josu Zabaleta
Aritz Galarraga
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
itzul.: Danele Sarriugarte
Asier Urkiza
31 ipuin
Anton Txekhov
itzul.: Iker Santxo Insausti
Aritz Galarraga
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
itzul.: Xabier Monasterio
Aiora Sampedro
Barrengaizto
Beatrice Salvioni
itzul.: Fernando Rey
Nagore Fernandez
Girgileria
Juana Dolores
itzul.: Maider Ramirez
Nagore Fernandez
Berlin Alerxanderplatz
Alfred D?blin
itzul.: Anton Garikano
Aritz Galarraga
Teatro-lanak
Rosvita
itzul.: Enara San Juan Manso
Amaia Alvarez Uria
Arturoren uhartea
Elsa Morante
itzul.: Koldo Biguri
Asier Urkiza
Arrabioen gerra
Karel Capek
itzul.: Koro Navarro
Jon Jimenez
2025 Maiatza
Palestinar poetak
Poemak Nakba egunez
Gabriel Aresti eta berak euskaratutako Internazionala osorik
2025 Apirila
Huy Can / Yusef Komunyakaa
Poemak Vietnamdik
Jean-Paul Sartre
Sartre euskaraz
Francis Scott Fitzgerald
Euskarazko lanak
2025 Martxoa
Friedrich H?lderlinen urteurrena
<>Edgar Lee Masters<>
Hamar poema
2025 Otsaila
2025 Urtarrila
Derek Walcott/Nijole Miliauskaite
Zubia elurretan
2024 Abendua
Juan Ramon Jimenez
Hamabi poema
MPK bildumak 10 urte (Biziei ere omen)
Manuel Vazquez Montalban
Poesia kaiera
2024 Azaroa
Sophia de Mello / Cecilia Meireles
Poemak
2024 Urria
2024 Iraila