1621-07-08 / 1695-04-13
Jean de La Fontaine
La Fontaine, Jean de. Frantses poeta (Château-Thierry, 1621 - Paris, 1695). Champagneko familia burges batean sortu zen; gaztetandik ezagutu zituen literatura areto eta inguruak eta ordutik piztu zitzaion antzinateko idazle klasikoenganako joera, "berezko imitazio lan baten bidez". Ovidioren lanetan oinarritu zen Adonis heroi-poema idazteko (1658) eta Fouquet Frantziako finantza arduradun nagusiaren ingurukoen artean bizi izan zen Vaux-en, haren gainbehera arte (1661, Aux nymphes de Vaux, Vaux-ko ninfei, eresia idatzi zuen orduan). Orléansko dukesarenean egon zen ondoko urteetan (1664-1672) eta berealdiko arrakasta izan zuten Bocacciok eta Ariostok erabilitako gai libertinoak hartuta moldatu zituen Contes et Nouvelles (1665, Ipuin eta Istorioak) bertso-kontakizunak. 1668an plazaratu zituen La Fontainek bere Fables (Alegiak) obra handiko lehen sei liburuak eta beste bi bilduma eskaini zituen hurrengo urteetan (1678ko eta 1694ko argitaraldiak; hamabi liburu osotara). Fables La Fontaine helduaren lana da inondik ere; Esopok eta Fedrok erabilitako etxeko gaiak eredu harturik, animalien mundua langai bihurtu zuen giza munduko gorabeherak aurkezteko eta, bigarren bildumatik aurrera, guztiz zorroztu zen filosofia mezua, Madame de la Sablière-ren aretora inguratu ziren filosofoen eta hinduen jakituria zaharren eraginez. Fables obrak arrakasta handia izan zuen bere garaian eta frantses literaturako maisu obratzat hartua da ordudanik. J.B. Archu idazle zuberotarrak (1848, La Fontaineren Aleghia-berheziak, neurthitzez frantzesetik uskarara itzuliak) eta Leonce Goyetche idazle lapurtarrak (1852, Fableac edo aleguiak) eman zituzten euskaraz La Fontaineren obra honetako alegietatik asko.
Erbia eta igelak
itzul.: Leon leon
Gure Herria, 1951
Tchitchalea eta uñhurria
itzul.: ?
Euzko Enda - 6, 1939
Igelak idia bardintu nahi
itzul.: Orhiko Txoria
Euzko Enda - 4, 1939
Eche arratoya eta soro arratoya
itzul.: Agustin Iturriaga
Ariel - 20, 1845
Maiatzak 09: Emilienne Malfatto Deitora zaitzala Tigrisek Iru?ean
Poesia kaiera
Giorgos Seferis
itzul.: Maite L?pez Las Heras
Irati Majuelo
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
itzul.: Be?at Irastorza
Joxe Aldasoro
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
itzul.: Amaia Apalauza
Bestiak Liburutegia
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
itzul.: Jonathan Lavilla / Javier Agirre
Aritz Galarraga
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
itzul.: Edorta Matauko
Jon Jimenez
Barbaro iraun
Louisa Yousfi
itzul.: Itziar Diez de Ultzurrun
Amaia Alvarez Uria
Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson
itzul.: Amaia Astobiza / I?igo Roque
Irati Majuelo
Hitzak palmondo
Silvia Federici
itzul.: Amaia Astobiza
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
itzul.: Be?at Irastorza
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
itzul.: Xabier Kintana
Aritz Galarraga
2024 Maiatza
2024 Martxoa
Maria Barbal
Adiskide eskoziarrari
2024 Otsaila
Mildred Kiconco Barya
Lurraren orbainak
Sarah Kane
Zartatua/Psikosia 4.48
2024 Urtarrila
Jose Maria Arguedas
Pongoren ametsa
Antelme / Farrokhzad
Errepresiopeko hitzak
2023 Abendua
2023 Azaroa
Mosab Abu Toha eta Adania Xibli idazle palestinarrak euskarari ekarriak
2023 Urria
Gabriel Arestik euskaratutako Internazionala osorik
2023 Iraila
Jon Beistegik euskarari ekarritakoak
Chopin eta Mansfield
Narrazioak
Ho Chi Minh
Gartzelako egunkaria
2023 Abuztua