1861-05-07 / 1941-08-07
Rabindranath Tagore
Tagore, Rabindranath. Bengaliar idazlea (Kalkuta, 1861 - Santiniketan, Kalkutatik hurbil, 1941). 1878-1880 urteetan Ingalaterran izan zen eta Europako musika eta literatura aztertu zituen. Indiara itzuli eta 1881. urtean bidaia hartako oroitzapenak idatzi zituen: Europan zehar bidaiatu denaren gutunak. 1891. urtean Shirlayda-n hartu zuen bizilekua aitaren ondasunak administratzeko asmoz. Bengalako nekazaritza eremuan bizitakoak Citra (1896), Kalpana (1900, Ametsak), Naibedya (1901, Oparia) eta beste poesia bildumetan islatu zituen. Garai hartakoak dira, halaber, Chitrangada (1892) eta Malini (1895) drama lirikoak. 1901. urtean, Santiniketan-en, mendebaleko eta Indiako filosofia uztartuko zituen eskola bat sortu zuen eta panteismoaren gune garrantzitsua bihurtu zen denbora gutxian. Gizarte arazoez ere sakon arduratu zen, eta Indiaren independentziaren aldeko agertu zen Gora (1907-1910) eleberriaren eta Galpaguccha (1912, Historia sorta) kontakizun liburuaren bidez. 1902-1907 urteetan emaztea, bi seme eta Satir Chandra Roy ikasle eta poeta galdu zituen eta garai hartan idatzi zituen poema mistiko sakonenak: Gitanjali (1910). 1912. urtean Literaturako Nobel saria eskuratu zuen eta aurrerantzean munduko leku askotan izan zen hizlari. 1921. urtean Visva Bharati nazioarteko unibertsitatea sortu zuen Santiniketan-en. Tagorek, bestalde, lan gaitza egin zuen Indiako eta mendebaleko kulturak ezagutarazten. Tagoreren zenbait lan euskarara itzuli izan dira: Ilargi barria, Baratza zaina, Liriku eskaintza, Santiago Onandiak itzuliak; Erregearen karteroa, Estanislao Urruzola "Uxola"-k itzulia.
Gitanjali: eskaintza kantak
itzul.: Patxi Ezkiaga
Arantzazu, 2008
Ostertza
Erregearen postaria
itzul.: Mari Eli Ituarte
Mensajero, 1990
Kimu 47
Gari-alea
itzul.: Anes
Zer - 119, 1988
Poesia Hautaketa
itzul.: Aita Onaindia
Itxaropena, 1963
Kulixka 53
Deia
itzul.: Lagun
Egan, 1954
1
Amal
itzul.: Sabiaga
Euskaltzaleak, 1934
Antzerti-salla
KRITIKAK
Gitanjali - Profeta – Felipe Juaristi, El Diario Vasco (2008-02-22)
Martxoak 31: Homero eta Odisea Donostian
Apirilak 03: Roland Barthes Dolu-egunerokoa Bilbon
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
itzul.: Xabier Monasterio
Aiora Sampedro
Barrengaizto
Beatrice Salvioni
itzul.: Fernando Rey
Nagore Fernandez
Girgileria
Juana Dolores
itzul.: Maider Ramirez
Nagore Fernandez
Berlin Alerxanderplatz
Alfred D?blin
itzul.: Anton Garikano
Aritz Galarraga
Teatro-lanak
Rosvita
itzul.: Enara San Juan Manso
Amaia Alvarez Uria
Arturoren uhartea
Elsa Morante
itzul.: Koldo Biguri
Asier Urkiza
Arrabioen gerra
Karel Capek
itzul.: Koro Navarro
Jon Jimenez
Negu batez Mallorcan
George Sand
itzul.: Miren Arratibel / Aintzane Atela
Aritz Galarraga
Trilogia
Jon Fosse
itzul.: Joannes Jauregi
Hasier Rekondo
Amok
Stefan Zweig
itzul.: Aiora Jaka
Paloma Rodriguez-Mi?ambres
2025 Martxoa
Friedrich H?lderlinen urteurrena
<>Edgar Lee Masters<>
Hamar poema
2025 Otsaila
2025 Urtarrila
Derek Walcott/Nijole Miliauskaite
Zubia elurretan
2024 Abendua
Juan Ramon Jimenez
Hamabi poema
MPK bildumak 10 urte (Biziei ere omen)
Manuel Vazquez Montalban
Poesia kaiera
2024 Azaroa
Sophia de Mello / Cecilia Meireles
Poemak
2024 Urria
2024 Iraila
Aurora Bertrana
Papeete modernoa
2024 Abuztua
2024 Uztaila
Katherine Mansfield
Hamalau poema