ASPALDI
Francisca Aguirre

Hace tiempo
euskaratzailea: Izaskun Etxebeste Zubizarreta
armiarma.eus, 2021

 

Nati eta Jorge Riechmanni

 

Gogoan dut, behin, neska koskor nintzela,

mundua desertu bat iruditu zitzaidala.

Txoriek betiko abandonatu gintuzten:

izarrek ez zuten zentzurik,

eta itsasoa ez zegoen jada bere lekuan,

guztia amets erratu bat izan balitz bezala.

 

Badakit behin, neska koskor nintzela,

mundua hilobi bat izan zela, alimaleko zulo bat,

bizia irentsi zuen sakonune bat,

etorkizuna ihesarazteko inbutu bat.

 

Egia da behin, han, haurtzaroan,

isiltasuna entzun nuela hareazko garrasi baten itxuran.

Isildu ziren arimak, ibaiak eta nire lokiak,

isildu zitzaidan odola, bat-batean,

ulertu gabe zergatik, itzali banindute bezala.

 

Eta mundua jadanik ez zegoen, ez zen geratzen ni beste inor:

txundidura bat, tristea heriotza tristea bezain,

harridura arraro bat, hezea, likatsua.

Eta gorroto urratzaile bat, amorru hiltzaile bat,

igotzen zena, patxadaz, bularreraino, eta

iristen hortzetaraino, hauek karraskaraziz.

 

Hala da, aspaldi izan zen, guztia hasten zelarik,

munduak gizonezko baten izaria zuelarik,

eta ni ziur nengoelarik egun batez aita itzuliko zela

eta, margolanaren asto aurrean hura kantuz aritzean,

ontziak geldirik geratuko zirela kaian

eta esne-gain aurpegiz aterako zela ilargia.

 

Baina ez zen inoiz itzuli.

Haren margolanak geratzen dira soilik,

haren paisaiak, haren batelak,

haren pintzelek zeukaten argi mediterraneoa,

eta neska koskor bat kai urrun batean zain

eta emakume bat, badakiena hildakoak ez direla hiltzen.

 

Hace tiempo

Recuerdo que una vez, cuando era niña, / me pareció que el mundo era un desierto. / Los pájaros nos habían abandonado para siempre: / las estrellas no tenían sentido, / y el mar no estaba ya en su sitio, / como si todo hubiera sido un sueño equivocado. // Sé que una vez, cuando era niña, / el mundo fue una tumba, un enorme agujero, / un socavón que se tragó a la vida, / un embudo por el que huyó el futuro. // Es cierto que una vez, allá, en la infancia, / oí el silencio como un grito de arena. / Se callaron las almas, los ríos y mis sienes, / se me calló la sangre, como si de improviso, / sin entender por qué, me hubiesen apagado. // Y el mundo ya no estaba, sólo quedaba yo: / un asombro tan triste como la triste muerte, / una extrañeza rara, húmeda, pegajosa. / Y un odio lacerante, una rabia homicida / que, paciente, ascendía hasta el pecho, / llegaba hasta los dientes haciéndolos crujir. // Es verdad, fue hace tiempo, cuando todo empezaba, / cuando el mundo tenía la dimensión de un hombre, / y yo estaba segura de que un día mi padre volvería / y mientras él cantaba ante su caballete

se quedarían quietos los barcos en el puerto / y la luna saldría con su cara de nata. // Pero no volvió nunca. / Sólo quedan sus cuadros, / sus paisajes, sus barcas, / la luz mediterránea que había en sus pinceles / y una niña que espera en un muelle lejano / y una mujer que sabe que los muertos no mueren.

 

ASPALDI
Francisca Aguirre

Hace tiempo
euskaratzailea: Izaskun Etxebeste Zubizarreta
armiarma.eus, 2021