MATXINOA Herriaren hazitik, herri zanpatuaren hazitik altxorrik ez baina esperantza aberastasun handirik ez baina antzinako loria baten oroitza daukan herriaren hazitik nator. Esklabotzan erditu zen ama nitaz, esklabotzan sortu zen ama bera, jopuen arrazakoa naiz, jolastu naizen umeek, bazkaldu dudan andra-gizonek, denek izan dituzte ugazabak, denek ezagutu dute ugazabaren zartailua eta, zintzoak izan arren, doilorren aginduetara egon dira, eskuok laztandu dituzten eskuek, ohikoak nituen laztanen esku zintzoek burdina zitalak eraman dituzte, ausiki egin diete burdinek eskumuturrean, esku-burdinetan gogortu dira, eta atzerritarrek ezarri lanean. Jende apal horren haragiaren haragia naiz, hezurren hezur naiz sekula apaldu ez naizen hau nire herriaren ugazabena baino arima handiagoa dudan hau ikustun eta profeta eta elokuentziaren jabe naizen hau bere mendi sakratuaren gailurrean Jainkoarekin solastatu nintzen hau. Eta herriaren zati naizelako dut herria ulertzen, dut ezagutzen bere zigorra den zigorra, eta bere desioek naukate gose: amen malurra daramat bihotzean haurren negarrez ditut begiak heze agure nostalgikoekin egin dut hasperen gazteekin egin dut algara eta madarikazio horien lotsa da neurea, eta ahalke naiz ahalke obeditu egin dutelako libro izan behar zutenek, ahalke goseak zeudelako beste batzuk aseak zirenean ahalke beldur zirelako legezainez eta presozainez atxilotzez eta burdinez. Zikoitzak eta zitalak gizonok! Apaintzen ahal nintzen xingolaz, nire herriaren ahalke honetaz baino. Eta jakinarazten dut, neure ikustatean brokatua jakinarazten diot nire herriari, herriaren izenean, nire ugazabei jakinarazten diet, jakinarazten diot nire herriari sakratua dela, duintasunez betea dela kateak arren, bere ugazabak baino handiagoa, indartsuagoa eta garbiagoa dela. Kuraia besterik ez duela behar, eta gogoan hartzea bere Jainkoa, ahanzten ez den Jainkoa, herriak maite dituen Jainko ona herriengatik hil zena biluzian eta ahalkean. Nire herriaren ugazabei diotsuet: kasu eman, kasu eman datorrenari. Kasu eman herri matxinatuari, hartu eginen du zuek eman nahi ez diozuena. Uste duzue herria menderatuko duzuela? Uste duzue legea indartsuagoa izanen dela bizia baino, libro izateko borondatea baino? Zuei buruz zutitzen gara, zanpatu eta inposatu egin duzuenoi buruz, lohitu eta usteldu egin duzuenoi buruz, tiranoak, hipokritak, gezurtiak!
MATXINOA |