Bladi Otero laguna: Bizi zarela eta bizi naizela

eta guztiak garela dakidalako,

zu eta ni eta guztiak hiltzen garelako,

ezer egiten eztuenaren moduan, gure bueltak gastatzen,

mintzatu nahi natzaitzu, eta mundua mintza dakitzula

gauza guztien ezkutuan dagoen kolore honetaz.

 

Ikus dezagun, laguna, hea hau suport litekeen;

bihotz ustel bateko hazitegi irakina,

zizare gosetuen haginkada llaburrak,

barnetik jaten gaituzten egun edozerak,

miseriazko karga, esperientziazko hondakina,

hautsez eta negarrez oraturikako penak.

 

Lau aldeetatik hiltzen gara, eta baita-re

entenitzen eztugun Jainko baten boskarrenetikan;

metal hasarratua, kantsazioaren goroldioak,

mingostasun zaharrez horditurikako azidoak,

usteltasun biziak, gorputzeko minak...

Hau (zuk ongi dakizu), hau, hori ta bestea.

 

Zuk badakizu. Eztuzu barkatzen. Sutan bizi zara.

Min egiten digun suharrak hegala izan nahi zuen.

Badakizu; zure bersoak zerura deiadar egiten du.

Hain xerioa, hain dexentea, bekatuan ere Jainko-semea,

barnetik badakizu zer den ondikoaren hatzamarra,

poesia gabeko bersoa, amorio errebelatua.

 

Hain da zaharra nun eztirudien gizonena:

Itsaso abandonatuaren orroa triste hori,

ostotegi desberdin bateko lo-gabeko ikara hori,

mendi dardartiak, aire-falta argitsua,

haizean inork ezin ikus dezakeen hegaztina,

oro bizi dira eta sufritzen dute gure haragian.

 

Odolaren lau elementuekin, hezurrak,

ur-kolore gabea eta erdian nire ego hau,

ni naiz koloreztatzen den ur aldakorra,

pisatzen duen lur memori-gabearen inertzia,

bere buru barnean galtzen den aire harritua,

bihotz bat, baiezkorra, mutu-erdia, tematsua.

 

Haunditu eta hil egiten naiz. Ukigarria naiz, taupada.

Oraindik dirauen mundua bezain dolore zaharra naiz.

Nire gorputzean hartu dut grina, pasioa, misterioa,

esperantza, bekatua, oroitzapena, kantsazioa,

materiak eta suak, taupada zaharrek Jainko

haltu bati jasotzen dioten eskaera naiz.

 

Nire burua salbatzeko oro salbatu behar dut.

Naiz koral, naiz neskatxa, naiz itzal ta aire berri,

naiz zozoa sasian, naiz argia oihuan,

naiz izaera-gabeko sua, naiz lekua kantuan,

naiz izar ta naiz tigre, naiz haur ta diamante,

haiekin Jainko bihur nadila eskatzen didatenak.

 

Nik sufrituko banu! Ni banintz Bladi Otero!

Haren pisuarekin eta jakituriarekin hiltzen den

gizon ttiki eta xartal bat banintz bakarrikan!

Baina gugan bibatzen dena mundu osoa da,

eta hemen kontatzen dena ipui zaharra da.

Gizon izatea ezta hau. Gizon izatea beste gauza bat da.

 

Maitaleari, martiriari, zoroari deitzen diot,

hain arimen bila gorago joaten direnari.

Kementsuari, heroiari, obreroari deitzen diot,

egunean ogia irabazten baina arnoa eskatzen duten

gizon landuari, oro suportatzen dutenari.

Penatuari deitzen diot. Berotuari deitzen diot.

 

Zuzenbide debekatua eta ordena kalkulatua,

hondamendi hilkorrak, ongi-egon birtutetsua,

bere buruan bukatzen den gizonaren kondizio mugatua,

hondorio laburrak eta kalteak asaldatzen dituzten

gizon zauritu eta gloriatsuari deitzen diet.

Gizon maitezale, apurtu eta sufrituari deitzen diet.

 

Zuk ere, Bladi Otero, zure mugen kontra egiten duzu topo

denporaren gogortasunarekin, zedarri imajinagaitzekin,

zure Bilborekin, zure egunekin, eta inork

esplikatzen eztizun eritasun izugarri horrekin:

Airetik pasatzen diren aeroplanoen zarata eta

inoiz barkatuko eztizugun gora begira hilikako hoek.

 

Batzutan iruditzen zait eztudala ezer konprenitzen,

zapaltzen dudan galtzada, begiratzen dudan abisoa.

esistitzen duena hurrun eta sinesgaitz iruditzen zait.

Hemen mintzatzen naiz. Eta hurrun nago. Ni naiz, beste bat.

Lotan ibilten naiz, oroitzapen eta onerizte gabe,

libre eta pisu gabe, zoro bihurturik, zentzudun hau.

 

Gauza bakoitzaren ostean beste bat dago, haren berdina,

berdin eta desberdin, igoal eta diferente.

Gizon bakoitzaren ostean, beste batek egiten ditu

keinu lehendik ezagutuak, hurrun oso hurrutitik.

Bladi Oteroren ostetik, Bladi Oterok begiratzen dit,

boelta ematen dit eta bizkarretik datorkit.

 

Orain egun batzuk elkarrekin genbiltzan,

hotzean, bildurrean, urtarrileko gauean,

hozkirri, haren izar argi eta nabarrekin, eta

genbiltzan artean gauza bakana zen diferente sentitzea.

Zure ukondoak nire saihetsa ukitzen bazuen, ikara batek

ziostan: Hau beste bat da, misterio bat.

 

Hurrutirik mintzatzen ginen, balio gabe, dexente,

hurrutirik eta hutsik Jainkoa ezkutuan zegoelako,

gure biziko asti eta toki batean desberdinak,

gure pauso hutsetan, begirada iheskor batean,

nik diodan honetan: “Ni, zu, hura, egun bihar”,

separatzen gaituen, erremedio gabe dolore den honetan.

 

Ibili behar genuen, karrika hutsak igaran,

inoiz habitatu gabeko etxeen aurretik pasatu,

eskallera bat berez finitzen eztela jakin,

ate bat zabaldu (hau beti da harrigarria),

beti adiskide hirugarren bati agur egin,

“Berso batzuk irakurriko ditut”, esan zenezanari iguriki.

 

Zuri begiratzeak, bertan bakarrik zeundelarikan,

isiltasun haretan, bildurra ematen zidan.

Mintzatu zinen, eta zure barnetik haunditu zen poema,

salmo baten neurriarekin, kantu zahar batekin

zu baino zaharragoa, gugandik txit hurrun.

Jakin nuen mirakulua. Jainkoak entzuten zuen.

 

Munduko doloreak zerakarren gugana.

Hasarre santua, amorio atrebitua,

arbolak, zimistak, materia, olatuak,

gizonagan atera ziren jakin-gabeko minetik

mila eta mila urtean galdurik egote batetik:

Eta “bai” dioenak bezala, “Jainkoa” esan nuen.

 

Bizia eta kantua posibleak zirela ikusi nuen.

Ikusi nuen nola, aho gosetu bat balitz bezala,

miseriazko hamiltegiak neurtzen zuen esperantza.

Lau elementuekin, gizonaren moduan, ikusi nuen

nola zen posible mundu guztia salbatzea.

Bertan ni salbatzea eta gorputza jainkotzea.

 

Horregatik, laguna, oroitzen zaitut negarrez,

oroitzen zaitut barreka eta mozkorturik;

ona naizela pentsatzen dudan artean, hamorruz,

esisti eztezan nahi dudan ego zornetsu honekin;

zure kantuaz gogoratzen naiz, eta isiltzera noanean

diot bihotz-zabalean: Bladi Otero, laguna.