Poeta New Yorken
Federico Garcia Lorca

euskaratzailea: Juan Luis Zabala
Erein, 2003

 

NEW YORK

        (BULEGOA ETA SALAKETA)

 

Fernando Velari.

 

Biderketen azpian

ahate-odol tanta bat dago;

zatiketen azpian

marinel-odol tanta bat dago;

batuketen azpian, odol samurrezko ibai bat;

Errebaletako logeletatik barrena

kantuan datorren ibai bat,

eta zilarra dena, zementua edo brisa

New Yorkeko egunsenti gezur esanean.

Mendiak existitzen dira. Badakit.

Eta jakintzarako betaurrekoak.

Badakit. Baina ni ez naiz zerua ikustera etorri.

Odol uherra ikustera etorri naiz,

makinak urjauzietara

eta espiritua kobraren mihira eramaten dituen odola.

Egunero hiltzen dituzte New Yorken

lau milioi ahate,

bost milioi zerri,

bi mila uso hilurren direnen gusturako,

milioi bat behi,

milioi bat arkume

eta bi milioi oilar

zerua birrinduta uzten dutenak.

 

Hobe da aiztoa zorroztuz negar egitea

edota zakurrak erail ehizaldi haluzinagarrietan,

egunsentian esnezko tren

amaiezinak jasatea baino,

odolezko tren amaiezinak

eta lurrin-saltzaileek eskuak lotu dizkieten

arrosaz egindako trenak.

Ahateek eta usoek

eta zerriek eta arkumeek

beren odol tantak jartzen dituzte

biderketen azpian,

eta estututako behi zapuztuen marru lazgarriek

saminez betetzen dute

Hudson olioz mozkortzen deneko harana.

 

Beste erdiaz deus ez dakien

jende guztia salatzen dut nik,

ahazten diren animaliatxoen

bihotzek taupada egiten duteneko

eta zulagailuen azken festan

guztiok eroriko gareneko

bere zementuzko mendiak altxatzen dituen

erdi berrerosiezina.

Aurpegian ttu egiten dizuet.

Beste erdiak entzun egiten nau

irensten, pixa egiten, bere garbitasunean hegan egiten

zotz txiki hauskorrak

intsektuen antenak herdoiltzen direneko

hutsuneetara daramatzaten

atezaindegietako haurrek bezala.

Ez da infernua, kalea da.

Ez da heriotza. Frutadenda da.

Ibai hautsietako eta distantzia atzemanezinetako mundu bat dago

katu horren hankatxo automobil batek hautsitakoan,

eta nik zizarearen kantua entzuten dut

neska koxkor askoren bihotzean.

Herdoila, hartzigarria, lur dardaratua.

Lurra bulegoko zenbakietan igeri egiten duzun zu zeu.

Zer egingo dut? Paisaiak ordenatu?

Gero argazki diren amodioak ordenatu,

gero egur puska eta odol ahokadak direnak?

Ez, ez; nik salatu egiten dut,

nik agoniak irratiz ematen ez dituzten,

oihaneko programak ezabatzen dituzten

bulego mortu hauetako

araoa salatzen dut,

eta neure burua eskaintzen dut estututako behiek jan nazaten beren oihuek Hudson olioz mozkortzen deneko harana

betetzen dutenean.

 

Poeta New Yorken
Federico Garcia Lorca

euskaratzailea: Juan Luis Zabala
Erein, 2003